Naukowa analiza biblijnych listów Apostołów. Naukowe wyjaśnienie Biblii wiersz po wierszu

11 albowiem taka jest ewangelizacja, którą słyszeliście od początku, abyśmy się wzajemnie miłowali (wzmianka o ewangelizacji-Ewangelii).

12 nie tak jak Kain, [który] był od złego i zabił brata swego. Za co go zabiłeś? Za to, że uczynki jego były złe, a uczynki jego brata sprawiedliwe. (Odniesienia do historii Starego Testamentu).

13 nie dziwicie się, bracia moi, jeśli świat was nienawidzi. (Pierwotni chrześcijanie byli prześladowani).

14 wiemy, że przeszliśmy od śmierci do życia, ponieważ kochamy braci; ten, kto nie kocha brata, żyje w śmierci. (Życie, z punktu widzenia rodzącego się chrześcijaństwa, oznaczało miłość do swoich towarzyszy).

15 każdy, kto nienawidzi brata swego, jest zabójcą; a Wy wiecie, że żaden morderca nie ma życia wiecznego, które w nim trwa. (Obietnica życia wiecznego dla wszystkich. kto zachowuje się «poprawnie»).

16 poznaliśmy miłość w tym, że położył za nas duszę swoją: i powinniśmy wierzyć dusze nasze za braci. (Miłość jest interpretowana jako «położył za nas swoją duszę», to znaczy zginął za swoich zwolenników-braci).

17 a kto ma dobrobyt na świecie, ale widząc brata swego w potrzebie, zamyka przed nim serce swoje-jakże trwa w tym miłość Boża? (Konieczne jest pomaganie braciom wspierającym).

18 moje dzieci! będziemy kochać nie słowem ani językiem, ale czynem i prawdą. (Wezwanie do braterskiej miłości, przez «braci» rozumie się zwolenników).

19 i dlatego uczymy się, że jesteśmy z prawdy, i pocieszamy przed nim nasze serca; (stwierdzenie, że Jezus Chrystus jest prawdą, jego zwolennicy są «z prawdy», dlatego się uspokajają).

20 albowiem jeśli serce nasze nas potępia, to Bóg jest większy, bo Bóg jest większy niż serce nasze i wie wszystko. (Jahwe-de wie wszystko).

21 umiłowani! jeśli nasze serce nas nie potępia, to mamy zuchwałość wobec Boga (starożytna idea, że człowiek myśli sercem).

22 i cokolwiek poprosimy, otrzymamy od niego, bo przestrzegamy przykazań jego i czynimy dobro przed nim. (Jeśli, jak mówią, dobrze się zachowujemy, to Jezus nam wynagrodzi: reguła Taliona).

23 A przykazaniem jego jest, abyśmy uwierzyli w imię Syna Jego Jezusa Chrystusa i kochali się nawzajem, tak jak nam przykazał. (Najważniejsze jest wiara i miłość «w imię Jego Syna Jezusa Chrystusa», wypełnianie przykazań).

24 a kto zachowuje przykazania jego, ten w nim mieszka, a on w tym. A co on w nas mieszka, dowiadujemy się po duchu, który nam dał. (Przestrzeganie przykazań jest głównym warunkiem rodzącego się chrześcijaństwa).

Rozdział 4

1 umiłowani! nie wierz każdemu duchowi, ale doświadczaj duchów, czy pochodzą od Boga, ponieważ na świecie pojawiło się wielu fałszywych proroków. (Są też «złe» duchy, to znaczy ludzie, którzy nie inspirują tego, co jest korzystne dla niektórych kręgów w powstającym Kościele chrześcijańskim).

2 rozpoznajcie Ducha Bożego (i ducha złudzenia) w ten sposób: każdy duch, który wyznaje Jezusa Chrystusa, który przyszedł w ciele, jest od Boga; (konieczne jest «sprawdzenie «duchów»).

3 a każdy duch, który nie wyznaje Jezusa Chrystusa, który przyszedł w ciele, nie jest od Boga, ale jest to duch Antychrysta, o którym słyszeliście, że przyjdzie i teraz jest już na świecie. (Konieczne jest «sprawdzenie «duchów». Antychryst jest również stworzony przez Boga Ojca, z religijnego punktu widzenia).

4 dzieci! wy jesteście od Boga i zwyciężyliście ich; bo ten, który jest w was, jest większy niż ten, który jest na świecie. (Twierdzenie, że dane dzieci są «od Boga», które pokonają“ złe „duchy,«bo ten, który jest w tobie, jest większy niż ten, który jest na świecie»).

5 są od świata, dlatego mówią po Świecku, a świat ich słucha. (Ci, którzy są ze świata – są «źli»).

6 jesteśmy od Boga; kto zna Boga nas słucha; kto nie jest od Boga, nie słucha nas. Przez to poznajemy Ducha Prawdy i ducha złudzenia. (Ci, którzy są» od Boga», są «poprawni»).

7 umiłowani! kochajmy się nawzajem, ponieważ miłość jest od Boga, a każdy, kto kocha, rodzi się z Boga i zna Boga. (Propagowanie miłości).

8 kto nie miłuje, nie poznał Boga, bo Bóg jest miłością. (Stwierdzenie, że Bóg jest miłością).

9 miłość Boża do nas objawiła się w tym, że Bóg posłał na świat swego Jednorodzonego Syna, abyśmy przez niego otrzymali życie. (Bóg Jahwe ma «Jednorodzonego Syna», którego posłał na świat. Personifikacja bogów).

10 w tym jest miłość, że nie my umiłowaliśmy Boga, ale on nas umiłował i posłał Syna swego na przebłaganie za nasze grzechy. (Jahwe posłał swego syna na rzeź, aby odpokutował za grzechy wszystkich ludzi. «Wszystkie starożytne religie miały nieodłączne przekonanie, że grzech przed bóstwem powinien zostać odkupiony przez przebłagalną ofiarę. I każdy człowiek nie mógł nie zdawać sobie sprawy, że «nie jest bez grzechu». Sprawiedliwy Hiob musiał zgodzić się ze swoimi przeciwnikami, że nie może być całkowicie czysty przed Bogiem" Zrodzony przez kobietę»(Hiob. 25:5). Ale pamiętajmy, że ten sam Hiob zrzucił winę na Stwórcę ludzi: «czy to dobrze dla ciebie, że uciskasz, że gardzisz dziełem twoich rąk?» (10:3). Za niedoskonałość ludzi winien jest sam Bóg, który ich stworzył. Bóg nie usprawiedliwił się przed Hiobem. W chrześcijaństwie Bóg został uniewinniony. On sam usprawiedliwił się tym, że złożył wielką ofiarę odkupieńczą za to, co stworzył «nieczysty» i grzeszący ludzkość – swojego «Jednorodzonego» Syna. Przez tę ofiarę Bóg odkupił grzechy ludzi, ale także swoją winę. Odkupić… przed kim? Przed sobą? Alogizm? Oczywiście! Ale, jak słusznie zauważa Engels, «w ofiarnej śmierci swojego założyciela chrześcijaństwo stworzyło łatwo zrozumiałą formę wewnętrznego zbawienia od zepsutego świata, pocieszenia w umyśle, do którego wszyscy tak namiętnie dążyli», a tym samym chrześcijaństwo «udowodniło swoją zdolność do stania się religią światową – także religią odpowiadającą właśnie temu światu». Ten akt-rodzaj samouzasadnienia bóstwa-w chrześcijaństwie zasadniczo zakończył proces teodycei, usprawiedliwienia Boga. Bóg otworzył «wyjście» i «drogę do zbawienia» dla cierpiącej ludzkości.» – pisze M. I. Ryski «prorocy biblijni i proroctwa biblijne», S. 327—328).

11 umiłowani! jeśli Bóg nas tak umiłował, to i my musimy się kochać. (Reguła Taliona, Bóg de umiłował, nie można go nie kochać).

12 Boga nikt nigdy nie widział. Jeśli się kochamy, Bóg jest w nas, a jego miłość jest w nas doskonała. («Nikt nigdy nie widział Boga» twierdzi autor, więc go nie ma! A ludzie kochają się bez bogów).

13 że my w nim mieszkamy, a on w nas uczymy się z tego, co nam dał z Ducha swego. («Przebywanie kogoś w czymś» jest możliwe tylko poprzez sugestię – «Ducha»).

14 i widzieliśmy i świadczymy, że Ojciec posłał Syna Zbawiciela światu. (Personifikacja bogów: Boga Ojca i Boga Syna).

15 kto wyznaje, że Jezus jest Synem Bożym, w tym przebywa Bóg, a on jest w Bogu. (Należy stwierdzić, że «Jezus jest Synem Bożym, w tym przebywa Bóg, a on jest w Bogu»).

16 i poznaliśmy miłość, którą Bóg do nas ma, i Uwierzyliśmy w nią. Bóg jest miłością, a ten, kto jest w miłości, jest w Bogu, a Bóg jest w nim. (Bóg jest miłością).

17 Miłość aż do doskonałości osiąga w nas, że mamy odwagę w dniu sądu, ponieważ czynimy w tym świecie, tak jak on. (Bóg jest miłością).

18 w miłości nie ma strachu, ale doskonała miłość wypędza strach, ponieważ w strachu jest udręka. Strach jest niedoskonały w miłości. (Bóg jest miłością).

19 miłujmy go, bo On nas umiłował. (Bóg jest miłością).

20 Kto mówi: «kocham Boga», a brata swego nienawidzi, ten kłamca: albowiem kto nie miłuje brata swego, którego widzi, jak może miłować Boga, którego nie widzi? (Konieczne jest, oprócz miłości Boga, kochać swoich braci-towarzyszy).

21 i mamy od niego takie przykazanie, aby ten, kto miłuje Boga, miłował także brata swego. (Konieczne jest, oprócz miłości Boga, kochać swoich braci-towarzyszy).

Rozdział 5

1 Każdy, kto wierzy, że Jezus jest Chrystusem, narodził się z Boga, a każdy, kto miłuje tego, który się urodził, miłuje również tego, który się z niego narodził. (Wskazanie, kogo należy uważać za wierzącego, tych, którzy wierzą, że «Jezus jest Chrystusem, narodził się z Boga, a każdy, kto kocha tego, który urodził, kocha również zrodzonego z niego»).

2 że kochamy dzieci Boże, uczymy się od tego, kiedy kochamy Boga i przestrzegamy Jego przykazań. («Dzieci Boże» mają obowiązek miłować Jahwe i przestrzegać przykazań Bożych, czyli żydowskich postaw-praw).

3 albowiem to jest miłość do Boga, abyśmy przestrzegali przykazań jego; a przykazań jego nie ma. (Miłość do Boga-przestrzeganie przykazań Boga, czyli żydowskich postaw-praw).

4 Albowiem każdy, kto narodził się z Boga, zwycięża świat; a to jest zwycięstwo, które zwyciężyło świat, wiara nasza. (Wiara jest sugestią, a następnie autosugestią, "dzieci Boże – są braćmi-współpracownikami rodzącego się chrześcijaństwa).

5 kto zwycięża świat, jak nie ten, kto wierzy, że Jezus jest Synem Bożym? (Należy wierzyć, że «Jezus jest Synem Bożym», ponieważ brakuje dowodów).

6 ten jest Jezusem Chrystusem, który przyszedł wodą i krwią i duchem, nie tylko wodą, ale wodą i krwią, a duch świadczy o nim, ponieważ Duch jest prawdą. (Istoty święte-woda, krew, Duch (Trans hipnotyczny).

7 Albowiem trzy świadczą w niebie: ojciec, słowo i Duch Święty; a te trzy są jedno. (Słowa te nie występują we wczesnych tekstach biblijnych i są prawdopodobnie późniejszą wstawką mającą na celu potwierdzenie dogmatu o Trójcy).

8 a trzy świadczą na ziemi: duch, woda i krew; a te trzy są o jednym. (Istoty święte-woda, krew, Duch (Trans hipnotyczny).

9 Jeśli przyjmujemy świadectwo ludzkie, świadectwo Boże jest większe, bo jest to świadectwo Boże, którym Bóg świadczył o swoim synu. (Personifikacja Boga, który coś «świadczy»).

10 Kto wierzy w Syna Bożego, ma świadectwo w sobie samym; kto nie wierzy Bogu, przedstawia go jako kłamliwego, ponieważ nie wierzy w świadectwo, którym Bóg dał świadectwo o swoim synu. (Personifikacja Boga, który «świadczy» o swoim synu).

11 to świadectwo jest takie, że Bóg dał nam życie wieczne, a to jest życie w Jego Synu. (Jahwe-de «dał nam życie wieczne, a to życie jest w Jego Synu». Jezus rzekomo wiecznie żywy)

12 ten, kto ma Syna, ma życie; ten, kto nie ma Syna Bożego, nie ma życia. (Zestawienie tych, którzy mają «Syna Bożego» i tych, którzy nie mają).

13 to napisałem do Was, którzy wierzą w imię Syna Bożego, abyście wiedzieli, że wy, wierząc w Syna Bożego, macie życie wieczne. (Twierdzenie, że wierzący w «Syna Bożego» mają rzekomo życie wieczne).

14 i oto mamy do niego zuchwałość, że gdy prosimy o coś z jego woli, on nas słucha. (Personifikacja Boga-Syna).

15 a gdy wiemy, że on nas słucha we wszystkim, o co prosimy, wiemy też, że otrzymujemy to, o co go prosimy. (Personifikacja Boga-Syna).

16 Jeśli kto widzi brata swego, który grzeszy grzechem nie na śmierć, niech się modli, a da mu życie, a ten, który grzeszy grzechem nie na śmierć. Jest grzech do śmierci: nie mówię o tym, żeby się modlił. (Różne rodzaje grzechów, Potrzeba modlitwy-autosugestia).

17 wszelka nieprawość jest grzechem; ale grzechem nie jest śmierć. (Różne rodzaje grzechów).

18 wiemy, że każdy, kto narodził się z Boga, nie grzeszy; ale zrodzony z Boga strzeże się, a zły go nie dotyka. («Zrodzony z Boga» – bezgrehoven).

19 wiemy, że jesteśmy od Boga i że cały świat leży w złu. (Ten autor stwierdza: «że jesteśmy od Boga i że cały świat leży w złu», ale ten świat stworzył Bóg Ojciec!).

20 wiemy też, że Syn Boży przyszedł i dał nam światło i rozum, abyśmy poznali Boga prawdziwego i abyśmy byli w jego prawdziwym Synu, Jezusie Chrystusie. To jest prawdziwy Bóg i życie wieczne. (Syn Boga Ojca «przyszedł i dał nam światło i rozum». W tłumaczeniu z języka religijnego na język Zwyczajny: kapłani hipnotyzujący wysłali zahipnotyzowanego proroka do «dzieci Bożych», który inspiruje to, co jest korzystne dla tych kapłanów hipnotyzujących).

21 dzieci! trzymaj się z dala od bożków. Amen. (Trzeba być strzeżonym przed» niewłaściwymi" bogami. Pierwszy soborowy List Jana, składający się z pięciu rozdziałów, był przypisywany apostołowi Janowi od czasów starożytnych. Nazywany Soborem, ponieważ nie jest napisany do jednej osoby ani do jednego kościoła, ale do wiernych wszystkich miejsc i czasów. List został napisany około 68 roku n. e.i ma na celu Ostrzeżenie wierzących przed fałszywymi naukami heretyków, którzy odrzucili «bóstwo» Jezusa Chrystusa).

5. Drugi list soborowy św. Jana Apostoła

Rozdział 1

1 starzec-wybranej pani i jej dzieciom, które kocham w Prawdzie, i nie tylko ja, ale wszyscy, którzy poznali prawdę (starcy-prezbiterzy w kościele wczesnochrześcijańskim nazywali przywódców wspólnoty pierwszych chrześcijan. W Kościele apostolskim tak nazywano niekiedy zarówno prezbiterów, jak i biskupów, bez ścisłego rozróżnienia. Nazywano prezbiterów lub starszych, a sami apostołowie. Apel do pewnej pani i jej dzieci).

2 dla prawdy, która trwa w nas i będzie z nami na wieki. (Prawda rzekomo «przebywa w nas i będzie z nami na wieki»).

3 Niech będzie z wami łaska, miłosierdzie, pokój od Boga Ojca i od Pana Jezusa Chrystusa, Syna, w Prawdzie i miłości. (Mówi się tutaj w imieniu dwójki bogów: Jahwe i» Jego Syn" Jezus Chrystus).

4 bardzo się ucieszyłem, że znalazłem z dzieci Twoich, które chodzą w prawdzie, tak jak otrzymaliśmy przykazanie od Ojca. (Dzieci danej «wybranej pani», «chodzą w prawdzie», to znaczy są posłuszne i wierzą w Jahwe i Jezusa Chrystusa, analogia do otrzymywania przykazania, czyli postaw, od Jahwe).

5 a teraz proszę cię, pani, nie jako nowe przykazanie nakazując tobie, ale to, które mamy Od początku, abyśmy się wzajemnie miłowali. (Pierwotne przykazanie-miłość, w rzeczywistości miłość-uczucie, które pojawia się w miarę formowania się mózgu, obserwuje się również u zwierząt, w postaci połączeń neuronowych w mózgu, istnieją różne formy miłości: do Boga, ojczyzny, dzieci, przedstawiciela własnej i drugiej płci, Fetyszyzm – ubóstwianie różnych przedmiotów itp.).

6 A miłość polega na tym, abyśmy postępowali według Jego przykazań. To jest przykazanie, które słyszeliście od początku, aby postępować zgodnie z nim. (Tutaj miłość jest interpretowana w postaci tego, co należy czynić «według Jego przykazań», czyli Jahwe i Jezusa Chrystusa).

7 Albowiem wielu uwodzicieli weszło na świat, którzy nie wyznają Jezusa Chrystusa, który przyszedł w ciele: takim [człowiekiem] jest uwodziciel i Antychryst. (Powstający chrześcijanie tworzyli konkurentów, aw samym pierwotnym chrześcijaństwie nie było jedności, tacy ludzie byli uważani za uwodzicieli i antychrystów).

8 Czuwajcie nad sobą, abyśmy nie stracili tego, nad czym pracowaliśmy, ale aby otrzymać pełną nagrodę. (Twierdzenie, że trzeba walczyć z fałszywymi naukami, w przeciwnym razie wszystko można stracić).

9 każdy, kto przekracza naukę Chrystusa, a nie przebywa w niej, nie ma Boga; ten, kto przebywa w nauce Chrystusa, ma zarówno ojca, jak i syna. (Potępienie tych, którzy łamią naukę Chrystusa i nie przebywają w niej, ten, kto «trwa», to znaczy przestrzega postaw wyłaniającego się chrześcijaństwa, ma dwójkę bogów:" Ojca i syna», to znaczy Jahwe z synem. Według wielu badaczy, Trójca bogów powstały później w chrześcijaństwie jako łącznik między politeizmem a monoteizmem w okresie przejścia od politeizmu do monoteizmu. Trójca istniała w religiach starożytnego Egiptu (Ozyrys, Izyda, Horus), starożytnych Indiach (Brahma, Wisznu, Shiva), Babilonii (Anu, EA, Bel) itp., odzwierciedlając fakt istnienia monogamicznej rodziny (tata, mama i dziecko, rola matki jest bagatelizowana z powodu dominacji patriarchatu). «Głową panteonu ugarycko-kanaanejskiego był Bóg El», pisze M. I. ryski w książce «prorocy biblijni i proroctwa biblijne», s. 24—25, «podobnie jak Żydzi, słowo to oznaczało «Bóg», ale stało się własnym imieniem. El miał żonę boginię Ashera lub Ashirat i brata, Boga Dagona, patrona żniw, który później stał się głównym bogiem Filistynów osiedlonych na ziemi kanaanejskiej, jednego z «ludów morza». Ale szczególnie aktywną i znaczącą postacią panteonu ugaryckiego był Baal, syn Dagona. W tekstach Ugarita Baal pojawia się jako bóg burzy, bóg wojny, a jednocześnie jako dawca deszczu i żniw, często w połączeniu z boginią Anat, niezwykle wojowniczą, a także patronką płodności. Kult tej bogini, podobnie jak kult innej bogini w tym Panteonie – Astarte, miał charakter orgiastyczny i był związany ze Świętą prostytucją. Tacy byli bogowie, których czcili Kanaanejczycy z Ugaritu i kanaanejczycy z Palestyny i którzy najwyraźniej stali się bogami także Izraelitów po tym, jak znaleźli się na tej ziemi, wraz z ich starożytnym Bogiem pustyń i gór Jahwe: kiedy zdobywcy, osiedlając się w Kanaanie, w końcu przeszli od koczowniczego pasterstwa do osiadłości i rolnictwa, kulty bogów kanaanejskich musiały oczywiście stać się dla nich szczególnie atrakcyjne, ponieważ bogowie ci byli rolnictwa, a ich kulty – kulty płodności. Wiele starożytnych ludów było uosobieniem potężnej produktywnej siły natury, a Wykopaliska archeologiczne w Palestynie odkryły kultowe figurki byka w starożytnych warstwach. Na polach umieszczano kamienne i drewniane filary w kształcie fallusa-męskiego narządu rozrodczego lub takie falliczne figurki zakopywano w ziemi, co miało magicznie zwiększyć jej płodność»).

10 kto przychodzi do was i nie przynosi tej nauki, tego nie przyjmujcie do domu i nie przyjmujcie go. (Walka z fałszywymi naukami).

11 Albowiem ten, kto go pozdrawia, uczestniczy w złych uczynkach jego. (Walka z fałszywymi naukami).

12 wiele mam do was pisać, ale nie chcę na papierze tuszem, ale mam nadzieję przyjść do was i mówić ustami do ust, aby radość wasza była pełna. (Wkrótce powinno być spotkanie wizualne).

13 witają cię dzieci siostry twojej wybranej. Amen. (Pozdrowienia od dzieci siostry. Amen (hebr. «Niech będzie prawda, prawda». List pochodzi z końca I wieku. Drugi list soborowy Jana zawiera tylko jeden rozdział; jest napisany do pewnej wybranej pani i jej dzieci, a także alegoryczny apel do kościoła i jego członków).

6. Trzeci list soborowy św. Jana Apostoła

Rozdział 1

1 starzec-umiłowanemu Gajuszowi, którego kocham w prawdzie. (Pozdrowienia Dla Gai. Trzeci List Jana skierowany jest do osoby prywatnej).

2 kochanie! modlę się, abyś żył i odnosił sukcesy we wszystkim, tak jak dusza twoja odnosi sukces. (Modlitwa za Gajusza).

3 albowiem bardzo się ucieszyłem, gdy przyszli bracia i zeznawali o Twojej wierności, jak chodzisz w prawdzie. (Guy zachowuje się «poprawnie»).

4 nie ma dla mnie większej radości niż słuchanie, że moje dzieci chodzą w prawdzie. (Analogia do dzieci).

5 kochanie! Ty jako wierny postępujesz w tym, co czynisz dla braci i dla wędrowców. (Gajusz zachowuje się «słusznie» w odniesieniu do «braci», czyli zwolenników rodzącego się chrześcijaństwa i wędrowców, którzy od czasów starożytnych posiadali «status sakralny»).

6 zeznawali przed kościołem o twojej miłości. Zrobisz dobrze, jeśli pozwolisz im odejść, tak jak powinieneś, na litość boską (Guy zachowuje się"dobrze»).

7 Albowiem poszli dla jego imienia, nie biorąc niczego od pogan. (Poganie nie są judeochrześcijanami, chrześcijaństwo nie oddzieliło się jeszcze od judaizmu, byli to judeochrześcijanie (ebionici – «żebracy»), nazwa wczesnych grup chrześcijańskich z I—III wieku., którzy nie zerwali z judaizmem i ustanowili judaistyczne obrzędy: obchodzili szabat, dokonywali obrzezania).

8 musimy więc przyjąć tych, aby stali się pomocnikami prawdy. (Takich należy przyjmować we Wspólnocie chrześcijan).

9 pisałem do kościołów; ale ten, kto miłuje ich, Diotref nie przyjmuje nas. (Pewien Diotref przeciwstawia się temu, już rozpoczęło się tworzenie hierarchii we wspólnotach wczesnochrześcijańskich).

10 Przetoż, jeśli przyjdę, przypomnę o czynach, które On czyni, obrażając nas złymi słowami, i nie zadowalając się tym, i sam nie przyjmuje braci, i zakazuje tym, którzy chcą, i wyrzuca z kościoła. (Walka z Diotrefem jest konieczna).

11 kochanie! nie naśladuj zła, ale dobra. Kto czyni dobro, jest od Boga; a kto czyni zło, nie widział Boga. (Potrzeba czynienia dobra i przeciwstawiania się złu).

12 o Demetriuszu świadczą wszyscy i sama prawda; świadczymy także i my, a Wy wiecie, że świadectwo nasze jest prawdziwe. (Świadectwo pewnego Demetriusza).

13 wiele miałem napisać; ale nie chcę pisać do ciebie atramentem i laską; (pisali atramentem i laską-stylem, różdżką).

14 mam nadzieję, że wkrótce cię zobaczę i porozmawiam ustami do ust. (Wkrótce się spotkamy).

15 Pokój dla Ciebie. Witają cię przyjaciele; pozdrów przyjaciół z imienia. Amen. (Pozdrowienie. Amen (hebr. «Niech będzie prawda, prawda». List pochodzi z końca I wieku. Trzeci soborowy List Jana jest napisany do Gajusza Koryntian, o którym mowa w listach do Rzymian (16:23) I Koryntian (1 Kor 1:14).).