Келін

 
Келін қалар, тым құрыса, бір күліп.
 
 
Күлкісі оның – кейде жанға батады,
Күлкіні де ел қасірет деп атады.
Жұбату сөз айта келген əр адам
Бір-бір мысқал қайғы əкетіп жатады…
 
 
Қалдырмаса қайғы адамды жеке ғып,
Оған-дағы кетеді екен ет өліп.
Əкетті енді бұл үйдің де қайғысын,
Қасіретін көпшілік боп көтеріп.
 
 
Жаңа күндер – əкеледі жаңа үміт,
Жаңа үмітті жүрді үйдегі əр жан ұғып.
Шал əзілдеп күлдіре алса кемпірін,
Келін жылап жібереді «жаңылып».
 
 
Кей үйлерден көтеріліп той əні –
Өмір солай өзін-өзі бояды.
Сыртта сылдыр қағып аққан бұлақтар
Мұңға кейде ерік бермей қояды.
 
 
Өмір сүру ынтасына іштегі
Қайғыны да жеңіп шығу – күш пе еді!
Күн сəулесі түсті тағы бұл үйге
Тірлік тағы өз дегенін істеді:
 
 
Шал отырды кеудесі аппақ, басы аппақ,
Немеренің қыл шылбырын шашақтап.
Кемпір байғұс тұсау есіп түйеді;
Келін, əне, сауып жатыр биені, –
 
 
Кейде ұрланып тұңғыш ұлын өзінің
Əжесінің баласы деп сүйеді.
Ал, бала ше? Мұнда оның ісі жоқ,
Айтады «ақыл» келінге ол да кісі боп.
Ойынына жөнеледі содан соң
Көк шыбықты мініп алып кісінеп.
 
 
Əрқайсысы аймалайды сол ұлды
Бір көтеріп алу үшін көңілді.
Келер күннің – жаңа адамның күшінен
Қайғы ескіріп бірте-бірте жеңілді.
 
 
Сəби солай тұр осы үйге сенім боп,
Кəдімгідей жұбаныш боп, көңіл боп,
Кемпір мен шал келін десе, шешесін
Ол да атайды келін деп…
 

10

 
Оң жақта тек ақ шымылдық баяғы,
Баяғыдай ақ құшағын жаяды.
Келін жатыр баяғыша, түн-дағы
Шымылдықтан өзгені одан аяды.
Батқан жоқ қой, батқан жоқ қой Ай əлі,
Ай сəулесі шымылдыққа таяды.
 
 
Ай қалықтап шыққанда боз аспанға,
Бар маңайды бал-тыныштық басқанда.
Ұғынбады, ұғынбады еш пенде
Қандай сезім оянғанын жас жанда.
 
 
Көп ой оның – жүрегіне батады,
Ал, бір тілек əрі қауып, жат əрі,
Өңінде – осы, ұйықтап кетсе түсінде
Күндізгіше егін орып жатады…
 
 
Ағып барып екіндіге іркілді Ай,
қалың сезім əлі жатыр жыртылмай.
Құлазиды, құлазиды көкірек,
Бір қызықтың көшіп кеткен жұртындай.
Үйдің іші қоңырайып тұр үнсіз,
жүрек қана лүпілдейді тынымсыз.
Ертең-ертең бола ала ма «бүгінсіз»,
Бүгін, бүгін – неткен қатал, шығымсыз?!
 
 
Бір күн ойнап денесінде, жанында,
Бір от жатты дайын болып жануға.
Сиқыр үнге бөгіп алған жаны оның
Ашқандай ед бір музыка əлемін.
 
 
Көңілі оның үн береді не түрлі.
Паганини скрипкасы секілді.
Осынау үнді кейде үзіп өтеді,
Сұлтан қарттың күрк-күрк еткен жөтелі.
 
 
Қызыл қанды осылайша қайнатып,
бара жатты боп-боз болып Ай батып.
Дəл осылай талай түндер өтті одан
Жоқ қой бірақ біреуі де тоқтаған?
 
 
Көп түндерден бұған қалған белгі боп
Ақ шымылдық тұрады тек желбіреп.
Тек қана оның… жатқан анау жастанып
Жастығына қала-тұғын жас тамып.
 
 
Өзіне-өзі дей ме екен бұл: «бір…шыда!»
Бір сезімнің толқынына тұншыға,
Түні бойы жесір болып ойлап ол,
Келін болып оянатын күн шыға.
 

11

 
Анау ірге… ескі бесік… шаң кілкіп.
Келін көрсе – көздің жасын алды іркіп.
Керегіне жаратып ап кезінде
Бесікті де кетті ме өмір қаңғыртып?
 
 
Жатыр ұмыт, талай күнді тербеген
бірге тозып аяқ киімдерменен.
Бесіктің де беделі ұқсас өшкенге –
бұл үй оны еске алар тек көшкенде.
 
 
Ағаш бесік! Ұмыт болды о да енді,
Бесік құны – ұмытылумен төленді.
Келін байғұс ұстар оны тек, кейде
Нəрестенің исін аңсап кеткенде…
 
 
Бір ер-тоқым ілулі тұр төрде əне,
Мықты болсаң соны ұмытып көр, кəне!
бір күн тігіп, бір күн майлап, бір өңдеп,
Шал жүреді сол ерді ылғи түгендеп –
 
 
Бір тасадан шыға келіп қайдағы,
Ер-тұрманын сұрайтындай Айдары.
Кемпір жүрді, Ай ұнаса сынына