Келін

 
Ылғи-дағы əлденеге қамданып.
 
 
Бір жоқшылық шал ойында қозғап үн,
Ойлатуға тырысады өз қамын.
Жаны бірақ жап-жаңа боп тұрған соң
Көрмеді ешкім шапанының тозғанын.
 
 
Шал жүреді: «Солай ғой – деп, – бұ тірлік»
Келін жүрді: «тары бітті, бітірдік»,
Сəби отыр тостағанын босатып,
Кемпір отыр: «бір Құдайға шүкір» ғып…
 
 
Бір нəпсінің күйі ойнайтын кеудеңде
Қызыл ала тары нанын көргенде.
Табақшада қамыр болып қалған ұн
Сезсең іште қандай от боп жанғанын!
 
 
Ұмытқаның есіңе оңай түсетін
көрген кезде диірменнің жарғағын.
Күзгі дала, ұмыта алман бетіңді,
Суға бөккен қара талқан секілді.
 
 
Қара талқан, қара талқан бір кезде
қара нұр боп ойнап еді-ау бұл көзде.
Қара талқан! Қасиетіңді кеш маған,
Енді сені «сонау жыл» деп еске алам…
 
 
Сол тірлікті – кемпір, келін, шал бағып,
Аспан құсап қарай-тұғын паңданып.
Алдап-сулап жөнелтетін мезгілді,
Жəне өздері қала-тұғын алданып.
 

7

 
Сол бір жылы… жүдеп, тозып болды алап,
Үзім нанды қолдар жүрді қолдан ап.
Көкірегін күрсінумен күйдірді ел,
ақ жүректі қара қайғы бомбалап.
 
 
Көңіл алаң, нені күтсе – соны ойлап,
Қонып жатты бетке əжім, самайға ақ.
Қиын болды жұбандырар сөз табу,
Жылататын хабар айту оңайлап.
 
 
Ер өлімі сынады елдің қуатын,
ел болмаса шығара алар кім атын!
екі-үш адам басын қосып көрінсе
Кемпір-шалдар үрпиісіп тұратын.
 
 
Ышқына кеп ана зары, жар мұңы
Бір жүректен бір жүрекке қарғыды.
Жаралы ел бір таяққа сүйенді,
Бір көзбенен жылап тұрды барлығы –
 
 
Қандай ғана жан қарайды жай бұған!
Қайғылыдан əлі күнге қаймығам!
Адамдарды теңгеруге, қосуға
Құдіретті не бар екен қайғыдан?!
 
 
Көңіл айту… көңіл айту қинады
Өз сұмдығын күтті əрбір үй дағы…
«Қара қағаз» қара жерді тепкілеп
Сұлтекеңнің үйіне де жетті кеп.
 
 
Жетті ақыры бұл үйге де сұмдық күн,
Жүректерге найзасындай шындықтың
Қадалды кеп,
Əке-шеше байғұсың
Тірі жүр ме ед осындай бір қайғы үшін!
 
 
Бірінші рет жасыды шал сол күні,
Құмға сіңді соңғы үміттің толқыны.
Көптен күтіп жүрсе-дағы бұл күнді,
Жүрек байғұс сене алмады бір түрлі.
 
 
Бірінші рет шалың қалды жетім боп,
Бірінші рет келін қалды жесір боп.
Көкейлерді бір у қарып шоқ болып
Көмейлерге қалды сол у кептеліп…
…Содан кейін шайын ішіп, бел буып
əркімдер өз шаруасына кетті өріп.
 

8

 
О, сезімнің тамшылары,
Жаралдыңдар сендер неден.
Көкірегім жаншылады
Көздің жасын көргенде мен.
 
 
Жасқа толы ел тостағаны,
Жесір ана, жан жеңеше.
Жас тамшысын… қосса бəрін
Көл шығар ед əлденеше…
 
 
Шал мен кемпір суып қалып,
Сəби алға ұмтылады.
Келін жүзін ымырт шалып,
Қара көзге түн тұнады.
 
 
Түндей өшкен көкіректе
сорлы жүрек бұлқынады.
«Қара қағаз» күнде кешке
қайта-қайта оқылады.
 
 
Шал бекініп үндемеске,
Кемпір жылап отырады.
«Ерлікпенен өлді» – дейді?
Мұны өлген соң кім айтпады.
 
 
Көздің жасы мөлдірейді,
Көздің жасы тыңайтпады.
Көз жасына малшынды аспан,
Жасқа бөкті сортаң далам.
Мен – жазықсыз тамшы жастан,
Һəм бомбыдан қорқам жаман!..
 

9

 
Бір көкжиек ашылады əлі алдан,
Үміт сын-ды қашады ол да адамнан.
Дөңгелейді, дөңгелейді дүние
Қорғау менен бүлдіруге жаралған.
 
 
Бір аспан тұр төбесінде даланың,
Көкжиектер туады əлі жаңа күн.
Бірден-бірге биіктеген сайын мен
Аспанды да биіктетіп барамын!
 
 
Бір жер жатыр табанында əркімнің
Бір сөз тұрды қуаты боп бар тілдің.
Шілдедегі шөлмен аққан бұлақтай?
Өзім-дағы бірте-бірте тартылдым.
 
 
Көз жасы да кебе келді қайғының,
Үнсіз ғана мүжіп жатты Айды Күн…
Жабыла кеп көңіл айтып жүрді жұрт
Осынау бір қалған үйге бұлығып.
Кемпір мен шал сəл көтерсе қабағын