Za darmo

Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej

Tekst
Oznacz jako przeczytane
Czcionka:Mniejsze АаWiększe Aa

En er was niemand op het pad dat van Badoer leidde naar den boom. (I nie było nikogo na ścieżce prowadzącej z Badoer do drzewa; En er was niemand op het pad dat van Badoer leidde naar den boom – I nie było nikogo na ścieżce prowadzącej z Badoer do drzewa).

De zon begon reeds hoog te staan… er was al hitte in de lucht. (Słońce zaczęło już wysoko wschodzić… w powietrzu było już gorąco; De zon begon reeds hoog te staan – Słońce zaczęło już wysoko wschodzić, er was al hitte in de lucht – w powietrzu było już gorąco).

‘Zie, hoe de zon schittert daar omhoog, (Zobacz, jak słońce świeci wysoko na niebie; Zie, hoe de zon schittert daar omhoog – Zobacz, jak słońce świeci wysoko na niebie)

Hoog boven den waringi-heuvel! (Wysoko nad wzgórzem waringi!; Hoog boven den waringi-heuvel – Wysoko nad wzgórzem waringi!)

Ze voelt zich te warm, en wenscht neertedalen, (Jest jej zbyt ciepło i chce się zanurzyć; Ze voelt zich te warm, en wenscht neertedalen – Jest jej zbyt ciepło i chce się zanurzyć)

Om te slapen in zee, als in de armen van een gade. (Aby zasnąć w morzu, jak w ramionach małżonka; Om te slapen in zee, als in de armen van een gade – Aby zasnąć w morzu, jak w ramionach małżonka)

Veel geluk, o zon, ik wensch u heil! (Powodzenia, o słońce, życzę ci szczęścia!; Veel geluk, o zon, ik wensch u heil – Powodzenia, o słońce, życzę ci szczęścia!)

Wat gy zoekt, zult ge gewis vinden… (Na pewno znajdziesz to, czego szukasz…; Wat gy zoekt, zult ge gewis vinden – Na pewno znajdziesz to, czego szukasz)

Maar ik zit alleen by het djati-bosch, (Ale siedzę sam przy lesie djati; Maar ik zit alleen by het djati-bosch – Ale siedzę sam przy lesie djati)

Wachtende op rust voor myn hart. (Czekając na spokój dla mojego serca; Wachtende op rust voor myn hart – Czekając na spokój dla mojego serca)

Reeds lang zal de zon ondergegaan wezen, (Już dawno słońce zaszło; Reeds lang zal de zon ondergegaan wezen – Już dawno słońce zaszło)

En slapen in de zee, als alles duister is… (I śpi w morzu, kiedy wszystko jest ciemne…; En slapen in de zee, als alles duister is – I śpi w morzu, kiedy wszystko jest ciemne…)

En nog altyd zal myn ziel (A moja dusza nadal będzie; En nog altyd zal myn ziel – A moja dusza nadal będzie)

En myn hart bitter bedroefd zyn.. Adinda!’ (I moje serce będzie gorzko smutne… Adinda!; En myn hart bitter bedroefd zyn.. Adinda – I moje serce będzie gorzko smutne… Adinda!)

Nog was er niemand op den weg die er leidt van Badoer naar den ketapan. (Wciąż nikogo nie było na drodze prowadzącej z Badoer do ketapanu; Nog was er niemand op den weg die er leidt van Badoer naar den ketapan – Wciąż nikogo nie było na drodze prowadzącej z Badoer do ketapanu).

‘Als er niet langer vlinders zullen rondfladderen, (Kiedy motyle już nie będą latać; Als er niet langer vlinders zullen rondfladderen – Kiedy motyle już nie będą latać)

Als de sterren niet meer zullen schitteren, (Kiedy gwiazdy już nie będą świecić; Als de sterren niet meer zullen schitteren – Kiedy gwiazdy już nie będą świecić)

Als de melatti niet meer welriekend zal wezen, (Kiedy melatti już nie będą pachnieć; Als de melatti niet meer welriekend zal wezen – Kiedy melatti już nie będą pachnieć)

Als er niet langer bedroefde harten zyn, (Kiedy nie będzie już smutnych serc; Als er niet langer bedroefde harten zyn – Kiedy nie będzie już smutnych serc)

Noch wild gedierte in het woud… (Ani dzikich zwierząt w lesie…; Noch wild gedierte in het woud – Ani dzikich zwierząt w lesie…)

Als de zon verkeerd zal loopen, (Kiedy słońce pójdzie w złą stronę; Als de zon verkeerd zal loopen – Kiedy słońce pójdzie w złą stronę)

En de maan vergeten wat oost en west is… (A księżyc zapomni, gdzie jest wschód i zachód…; En de maan vergeten wat oost en west is – A księżyc zapomni, gdzie jest wschód i zachód…)

Als dàn Adinda nog niet gekomen is, (Jeśli wtedy Adinda jeszcze nie przyjdzie; Als dàn Adinda nog niet gekomen is – Jeśli wtedy Adinda jeszcze nie przyjdzie)

Dan zal een engel met blinkende vleugelen (Wtedy anioł z lśniącymi skrzydłami; Dan zal een engel met blinkende vleugelen – Wtedy anioł z lśniącymi skrzydłami)

Neerdalen op aarde, om te zoeken wat daar achterbleef. (Zstąpi na ziemię, aby szukać tego, co zostało; Neerdalen op aarde, om te zoeken wat daar achterbleef – Zstąpi na ziemię, aby szukać tego, co zostało)

Dan zal myn lyk hier liggen onder den ketapan… (Wtedy moje ciało będzie tu leżeć pod ketapanem…; Dan zal myn lyk hier liggen onder den ketapan – Wtedy moje ciało będzie tu leżeć pod ketapanem…)

Myn ziel is bitter bedroefd… Adinda!’ (Moja dusza jest gorzko smutna… Adinda!; Myn ziel is bitter bedroefd… Adinda – Moja dusza jest gorzko smutna… Adinda!)

Nog was er niemand op het pad dat van Badoer leidde naar den ketapan. (Wciąż nikogo nie było na ścieżce prowadzącej z Badoer do ketapanu; Nog was er niemand op het pad dat van Badoer leidde naar den ketapan – Wciąż nikogo nie było na ścieżce prowadzącej z Badoer do ketapanu).

‘Dan zal myn lyk door den engel gezien worden. (Wtedy moje ciało zostanie zauważone przez anioła; Dan zal myn lyk door den engel gezien worden – Wtedy moje ciało zostanie zauważone przez anioła)

Hy zal het zyn broederen aanwyzen met den vinger: (Wskaże je swoim braciom palcem; Hy zal het zyn broederen aanwyzen met den vinger – Wskaże je swoim braciom palcem)

“Ziet, daar is een gestorven mensch vergeten, (Zobaczcie, tam jest zapomniany zmarły człowiek; Ziet, daar is een gestorven mensch vergeten – Zobaczcie, tam jest zapomniany zmarły człowiek)

Zyn verstyfde mond kust een melatti-bloem. (Jego skostniałe usta całują kwiat melatti; Zyn verstyfde mond kust een melatti-bloem – Jego skostniałe usta całują kwiat melatti)

Komt, dat wy hem opnemen en ten-hemel dragen, (Chodźcie, zabierzemy go i poniesiemy do nieba; Komt, dat wy hem opnemen en ten-hemel dragen – Chodźcie, zabierzemy go i poniesiemy do nieba)

Hem, die op Adinda gewacht heeft tot hy dood was. (Jego, który czekał na Adindę, aż umarł; Hem, die op Adinda gewacht heeft tot hy dood was – Jego, który czekał na Adindę, aż umarł)

Gewis, hy mag niet daar achterblyven, (Na pewno nie może tam zostać; Gewis, hy mag niet daar achterblyven – Na pewno nie może tam zostać)

Wiens hart de kracht had zóó te beminnen!” (Kto miał w sercu siłę, by tak kochać!; Wiens hart de kracht had zóó te beminnen – Kto miał w sercu siłę, by tak kochać!)

Dan zal nog ééns myn verstyfde mond zich openen (Wtedy jeszcze raz moje skostniałe usta się otworzą; Dan zal nog ééns myn verstyfde mond zich openen – Wtedy jeszcze raz moje skostniałe usta się otworzą)

Om Adinda te roepen, die myn hart lief heeft… (Aby zawołać Adindę, którą kocha moje serce…; Om Adinda te roepen, die myn hart lief heeft – Aby zawołać Adindę, którą kocha moje serce…)

Nog éénmaal zal ik de melatti kussen (Jeszcze raz pocałuję melatti; Nog éénmaal zal ik de melatti kussen – Jeszcze raz pocałuję melatti)

Die zy me gaf… Adinda… Adinda’ (Którą mi dała… Adinda… Adinda!; Die zy me gaf… Adinda… Adinda – Którą mi dała… Adinda… Adinda!)

En nog altyd was er niemand op het pad dat van Badoer leidde naar den boom. (I wciąż nikogo nie było na ścieżce prowadzącej z Badoer do drzewa; En nog altyd was er niemand op het pad dat van Badoer leidde naar den boom – I wciąż nikogo nie było na ścieżce prowadzącej z Badoer do drzewa).

O, ze was gewis tegen den morgenstond in slaap gevallen, vermoeid van 't waken gedurende den nacht, van 't waken vele lange nachten door! (O, z pewnością zasnęła o świcie, zmęczona czuwaniem przez całą noc, czuwaniem przez wiele długich nocy!; O, ze was gewis tegen den morgenstond in slaap gevallen – O, z pewnością zasnęła o świcie, vermoeid van 't waken gedurende den nacht – zmęczona czuwaniem przez całą noc, van 't waken vele lange nachten door – czuwaniem przez wiele długich nocy!)

Zeker had ze niet geslapen sedert weken: zóó was het! (Na pewno nie spała od tygodni: tak było!; Zeker had ze niet geslapen sedert weken – Na pewno nie spała od tygodni, zóó was het – tak było!)

Zou hy opstaan en naar Badoer gaan? (Czy powinien wstać i iść do Badoer?; Zou hy opstaan en naar Badoer gaan – Czy powinien wstać i iść do Badoer?)

Neen! Mocht het schynen alsof er twyfel was aan haar komst? (Nie! Czy to mogłoby wyglądać, jakby wątpił w jej przyjście?; Neen! Mocht het schynen alsof er twyfel was aan haar komst – Nie! Czy to mogłoby wyglądać, jakby wątpił w jej przyjście?)

Als hy den man riep die daarginds zyn buffel naar 't veld dreef? (Czy powinien zawołać mężczyznę, który tam pędzi swojego bawołu na pole?; Als hy den man riep die daarginds zyn buffel naar 't veld dreef – Czy powinien zawołać mężczyznę, który tam pędzi swojego bawołu na pole?)

Die man was te ver. (Ten człowiek był za daleko; Die man was te ver – Ten człowiek był za daleko).

En bovendien, Saïdjah wilde niet spreken over Adinda, niet vragen naar Adinda… hy wilde haar weerzien, háár alleen, háár het eerst! (A poza tym, Saïdjah nie chciał mówić o Adindzie, nie chciał pytać o Adindę… chciał ją zobaczyć, tylko ją, ją pierwszą!; En bovendien, Saïdjah wilde niet spreken over Adinda, niet vragen naar Adinda – A poza tym, Saïdjah nie chciał mówić o Adindzie, nie chciał pytać o Adindę, hy wilde haar weerzien, háár alleen, háár het eerst – chciał ją zobaczyć, tylko ją, ją pierwszą!)

O zeker, zéker zou ze nu spoedig komen! (O, na pewno, na pewno przyjdzie teraz wkrótce!; O zeker, zéker zou ze nu spoedig komen – O, na pewno, na pewno przyjdzie teraz wkrótce!)

 

Hy zou wachten, wachten… (Będzie czekał, czekał…; Hy zou wachten, wachten – Będzie czekał, czekał…)

Maar als ze ziek was, of… dood? (Ale co jeśli była chora, lub… martwa?; Maar als ze ziek was, of… dood – Ale co jeśli była chora, lub… martwa?)

Als een aangeschoten hert vloog Saïdjah 't pad op, dat van den ketapan leidt naar het dorp waar Adinda woonde. (Jak postrzelona sarna, Saïdjah pobiegł ścieżką prowadzącą od ketapanu do wioski, gdzie mieszkała Adinda; Als een aangeschoten hert vloog Saïdjah 't pad op – Jak postrzelona sarna, Saïdjah pobiegł ścieżką, dat van den ketapan leidt naar het dorp waar Adinda woonde – prowadzącą od ketapanu do wioski, gdzie mieszkała Adinda).

Hy zag niets en hoorde niets, en toch had hy iets kunnen hooren, want er stonden menschen op den weg by den ingang van het dorp, die riepen: ‘Saïdjah, Saïdjah!’ (Nie widział i nie słyszał niczego, a mimo to mógł coś usłyszeć, bo na drodze przy wejściu do wioski stali ludzie, którzy wołali: ‘Saïdjah, Saïdjah!’; Hy zag niets en hoorde niets, en toch had hy iets kunnen hooren – Nie widział i nie słyszał niczego, a mimo to mógł coś usłyszeć, want er stonden menschen op den weg by den ingang van het dorp, die riepen: Saïdjah, Saïdjah!’ – bo na drodze przy wejściu do wioski stali ludzie, którzy wołali: ‘Saïdjah, Saïdjah!’)

Maar… was 't zyn haast, zyn drift, die hem belette Adinda's huis te vinden? (Ale… czy to jego pośpiech, jego gorączka, przeszkodziły mu znaleźć dom Adindy?; Maar… was 't zyn haast, zyn drift – Ale… czy to jego pośpiech, jego gorączka, die hem belette Adinda's huis te vinden – przeszkodziły mu znaleźć dom Adindy?)

Hy was reeds voortgevlogen tot aan 't einde van den weg waar het dorp ophoudt, en als dolzinnig keerde hy terug, en sloeg zich voor 't hoofd omdat hy háár huis had kunnen voorbygaan zonder het te zien. (Już pobiegł do końca drogi, gdzie kończy się wieś, a szalony wrócił i uderzył się w głowę, bo mógł minąć jej dom, nie zauważając go; Hy was reeds voortgevlogen tot aan 't einde van den weg waar het dorp ophoudt – Już pobiegł do końca drogi, gdzie kończy się wieś, en als dolzinnig keerde hy terug, en sloeg zich voor 't hoofd omdat hy háár huis had kunnen voorbygaan zonder het te zien – a szalony wrócił i uderzył się w głowę, bo mógł minąć jej dom, nie zauważając go).

Maar weer was hy aan den ingang, en – myn God, was 't een droom? – weer had hy Adinda's huis niet gevonden! (Ale znów był przy wejściu i – mój Boże, czy to był sen? – znów nie znalazł domu Adindy!; Maar weer was hy aan den ingang – Ale znów był przy wejściu, en – myn God, was 't een droom? – weer had hy Adinda's huis niet gevonden – i – mój Boże, czy to był sen? – znów nie znalazł domu Adindy!)

Nogeens vloog hy terug, en op-eenmaal bleef hy staan, greep met beide handen zyn hoofd, als om daaruit den waanzin wegtepersen die hem beving, en riep luide: ‘dronken, dronken, ik ben dronken!’ (Jeszcze raz pobiegł z powrotem i nagle zatrzymał się, chwycił głowę obiema rękami, jakby chciał wycisnąć z niej obłęd, który go ogarnął, i głośno zawołał: ‘pijany, pijany, jestem pijany!’; Nogeens vloog hy terug – Jeszcze raz pobiegł z powrotem, en op-eenmaal bleef hy staan, greep met beide handen zyn hoofd – i nagle zatrzymał się, chwycił głowę obiema rękami, als om daaruit den waanzin wegtepersen die hem beving – jakby chciał wycisnąć z niej obłęd, który go ogarnął, en riep luide: dronken, dronken, ik ben dronken – i głośno zawołał: ‘pijany, pijany, jestem pijany!)

En de vrouwen van Badoer kwamen uit hare huizen, en zagen met deernis den armen Saïdjah daar staan, want zy herkenden hem, en begrepen dat hy Adinda's huis zocht, en wisten dat er geen huis van Adinda was in het dorp Badoer. (A kobiety z Badoer wyszły ze swoich domów i ze współczuciem patrzyły na biednego Saïdjaha stojącego tam, bo rozpoznały go i zrozumiały, że szukał domu Adindy, i wiedziały, że nie było domu Adindy we wsi Badoer; En de vrouwen van Badoer kwamen uit hare huizen – A kobiety z Badoer wyszły ze swoich domów, en zagen met deernis den armen Saïdjah daar staan – i ze współczuciem patrzyły na biednego Saïdjaha stojącego tam, want zy herkenden hem – bo rozpoznały go, en begrepen dat hy Adinda's huis zocht – i zrozumiały, że szukał domu Adindy, en wisten dat er geen huis van Adinda was in het dorp Badoer – i wiedziały, że nie było domu Adindy we wsi Badoer).

Want, toen het distriktshoofd van Parang-Koedjang den buffel van Adinda's, vader had weggenomen… (Ponieważ, kiedy naczelnik dystryktu Parang-Koedjang zabrał bawołu ojca Adindy…; Want, toen het distriktshoofd van Parang-Koedjang den buffel van Adinda's, vader had weggenomen – Ponieważ, kiedy naczelnik dystryktu Parang-Koedjang zabrał bawołu ojca Adindy…)

Ik heb u gezegd, lezer, dat myn verhaal eentonig is. (Powiedziałem ci, czytelniku, że moja opowieść jest monotonna; Ik heb u gezegd, lezer, dat myn verhaal eentonig is – Powiedziałem ci, czytelniku, że moja opowieść jest monotonna)

…toen was Adinda's moeder gestorven van verdriet. (Wtedy matka Adindy zmarła z żalu; toen was Adinda's moeder gestorven van verdriet – Wtedy matka Adindy zmarła z żalu)

En haar jongste zusje was gestorven omdat het geen moeder had die 't zoogde. (A jej najmłodsza siostra zmarła, bo nie miała matki, która by ją karmiła; En haar jongste zusje was gestorven omdat het geen moeder had die 't zoogde – A jej najmłodsza siostra zmarła, bo nie miała matki, która by ją karmiła)

En Adinda's vader, die vreesde voor de straf als hy zyn landrenten niet betaalde… (A ojciec Adindy, który bał się kary, jeśli nie zapłaciłby swoich podatków…; En Adinda's vader, die vreesde voor de straf als hy zyn landrenten niet betaalde – A ojciec Adindy, który bał się kary, jeśli nie zapłaciłby swoich podatków…)

Ik weet het wel, ik weet het wel, dat myn verhaal eentonig is! (Wiem, wiem, że moja opowieść jest monotonna!; Ik weet het wel, ik weet het wel, dat myn verhaal eentonig is – Wiem, wiem, że moja opowieść jest monotonna!)

…Adinda's vader was heengegaan uit het land. (Ojciec Adindy wyjechał z kraju; Adinda's vader was heengegaan uit het land – Ojciec Adindy wyjechał z kraju)

Hy had Adinda meegenomen, met hare broeders. (Zabrał Adindę wraz z jej braćmi; Hy had Adinda meegenomen, met hare broeders – Zabrał Adindę wraz z jej braćmi)

Maar hy had vernomen hoe de vader van Saïdjah te Buitenzorg was gestraft met rottingslagen omdat hy Badoer verlaten had zonder pas. (Ale dowiedział się, że ojciec Saïdjaha w Buitenzorg został ukarany chłostą, ponieważ opuścił Badoer bez paszportu; Maar hy had vernomen hoe de vader van Saïdjah te Buitenzorg was gestraft met rottingslagen – Ale dowiedział się, że ojciec Saïdjaha w Buitenzorg został ukarany chłostą, omdat hy Badoer verlaten had zonder pas – ponieważ opuścił Badoer bez paszportu)

En daarom was Adinda's vader niet gegaan naar Buitenzorg, noch naar Krawang, noch naar de Preanger, noch naar de Bataviasche Ommelanden… (I dlatego ojciec Adindy nie udał się do Buitenzorg, ani do Krawang, ani do Preanger, ani do okolic Batawii…; En daarom was Adinda's vader niet gegaan naar Buitenzorg – I dlatego ojciec Adindy nie udał się do Buitenzorg, noch naar Krawang, noch naar de Preanger, noch naar de Bataviasche Ommelanden – ani do Krawang, ani do Preanger, ani do okolic Batawii…)

hy was gegaan naar Tjilang-kahan, het distrikt van Lebak, dat aan de zee grenst. (udał się do Tjilang-kahan, dystryktu Lebak, który graniczy z morzem; hy was gegaan naar Tjilang-kahan – udał się do Tjilang-kahan, het distrikt van Lebak, dat aan de zee grenst – dystryktu Lebak, który graniczy z morzem)

Daar had hy zich verscholen in de bosschen, en gewacht op de komst van Pa-Ento, Pa-Lontah, Si-Oeniah, Pa-Ansioe, Abdoel-Isma en nog eenige anderen die door het distriktshoofd van Parang-Koedjang beroofd waren van hun buffels, en die allen vreesden voor straf als ze hun landrenten niet betaalden. (Tam ukrył się w lasach i czekał na przybycie Pa-Ento, Pa-Lontah, Si-Oeniah, Pa-Ansioe, Abdoel-Isma i kilku innych, którzy zostali pozbawieni bawołów przez naczelnika dystryktu Parang-Koedjang i wszyscy obawiali się kary, jeśli nie zapłacili podatków; Daar had hy zich verscholen in de bosschen – Tam ukrył się w lasach, en gewacht op de komst van Pa-Ento, Pa-Lontah, Si-Oeniah, Pa-Ansioe, Abdoel-Isma en nog eenige anderen – i czekał na przybycie Pa-Ento, Pa-Lontah, Si-Oeniah, Pa-Ansioe, Abdoel-Isma i kilku innych, die door het distriktshoofd van Parang-Koedjang beroofd waren van hun buffels – którzy zostali pozbawieni bawołów przez naczelnika dystryktu Parang-Koedjang, en die allen vreesden voor straf als ze hun landrenten niet betaalden – i wszyscy obawiali się kary, jeśli nie zapłacili podatków)

Daar hadden ze zich by-nacht meester gemaakt van een visschersprauw, en waren in zee gestoken. (Tam nocą przejęli rybacką łódź i wypłynęli na morze; Daar hadden ze zich by-nacht meester gemaakt van een visschersprauw – Tam nocą przejęli rybacką łódź, en waren in zee gestoken – i wypłynęli na morze)

Ze hadden westelyk gestuurd, en hielden het land rechts van zich, tot aan Javapunt. (Popłynęli na zachód, trzymając ląd po prawej stronie, aż do punktu Jawa; Ze hadden westelyk gestuurd – Popłynęli na zachód, en hielden het land rechts van zich, tot aan Javapunt – trzymając ląd po prawej stronie, aż do punktu Jawa)

Vanhier waren zy noordwaarts gestevend tot ze Panah-itam voor zich zagen, dat de europesche zeelieden Prinsen-eiland noemen. (Stąd płynęli na północ, aż zobaczyli Panah-itam, który europejscy żeglarze nazywają Wyspą Książęcą; Vanhier waren zy noordwaarts gestevend tot ze Panah-itam voor zich zagen – Stąd płynęli na północ, aż zobaczyli Panah-itam, dat de europesche zeelieden Prinsen-eiland noemen – który europejscy żeglarze nazywają Wyspą Książęcą)

Zy waren dat eiland omgezeild aan de oostzyde, en hadden toen aangehouden op de Keizersbaai, zich richtende op den hoogen piek in de Lampongs. (Opłynęli tę wyspę od wschodniej strony, a potem udali się do Zatoki Cesarza, kierując się na wysoki szczyt w Lampongs; Zy waren dat eiland omgezeild aan de oostzyde – Opłynęli tę wyspę od wschodniej strony, en hadden toen aangehouden op de Keizersbaai – a potem udali się do Zatoki Cesarza, zich richtende op den hoogen piek in de Lampongs – kierując się na wysoki szczyt w Lampongs)

Zóó althans was de weg dien men elkander fluisterend vóórzei in 't Lebaksche, wanneer er gesproken werd over officieelen buffelroof en onbetaalde landrenten. (Przynajmniej taka była droga, którą sobie szeptem wskazywali w Lebak, gdy mówiono o oficjalnej kradzieży bawołów i niezapłaconych podatkach; Zóó althans was de weg dien men elkander fluisterend vóórzei in 't Lebaksche – Przynajmniej taka była droga, którą sobie szeptem wskazywali w Lebak, wanneer er gesproken werd over officieelen buffelroof en onbetaalde landrenten – gdy mówiono o oficjalnej kradzieży bawołów i niezapłaconych podatkach)

Maar de verbysterde Saïdjah verstond niet duidelyk wat men hem zeide. (Ale oszołomiony Saïdjah nie do końca rozumiał, co mu mówiono; Maar de verbysterde Saïdjah verstond niet duidelyk wat men hem zeide – Ale oszołomiony Saïdjah nie do końca rozumiał, co mu mówiono)

Zelfs begreep hy niet goed het bericht van den dood zyns vaders. (Nawet nie do końca zrozumiał wiadomość o śmierci swojego ojca; Zelfs begreep hy niet goed het bericht van den dood zyns vaders – Nawet nie do końca zrozumiał wiadomość o śmierci swojego ojca)

Er was een gegons in zyn ooren als had men op een gong geslagen in zyn hoofd. (W jego uszach było brzęczenie, jakby ktoś uderzył w gong w jego głowie; Er was een gegons in zyn ooren – W jego uszach było brzęczenie, als had men op een gong geslagen in zyn hoofd – jakby ktoś uderzył w gong w jego głowie)

Hy voelde hoe 't bloed met schokken werd gewrongen door de aderen aan zyn slapen, die dreigden te bezwyken onder den druk van zoo zware uitzetting. (Czuł, jak krew z trudem przepływała przez żyły w jego skroniach, które groziły pęknięciem pod ciężarem tak wielkiego rozszerzenia; Hy voelde hoe 't bloed met schokken werd gewrongen door de aderen aan zyn slapen – Czuł, jak krew z trudem przepływała przez żyły w jego skroniach, die dreigden te bezwyken onder den druk van zoo zware uitzetting – które groziły pęknięciem pod ciężarem tak wielkiego rozszerzenia)

 

Hy sprak niet, en staarde met verdoofden blik rond zonder te zien wat om en by hem was, en berstte eindelyk uit in akelig gelach. (Nie mówił, patrzył się oszołomionym wzrokiem dookoła, nie widząc, co się wokół niego dzieje, i w końcu wybuchnął przeraźliwym śmiechem; Hy sprak niet – Nie mówił, en staarde met verdoofden blik rond zonder te zien wat om en by hem was – patrzył się oszołomionym wzrokiem dookoła, nie widząc, co się wokół niego dzieje, en berstte eindelyk uit in akelig gelach – i w końcu wybuchnął przeraźliwym śmiechem)

Een oude vrouw nam hem mede naar haar huisjen en verpleegde den armen dwaas. (Stara kobieta zabrała go do swojego domku i opiekowała się biednym głupcem; Een oude vrouw nam hem mede naar haar huisjen – Stara kobieta zabrała go do swojego domku, en verpleegde den armen dwaas – i opiekowała się biednym głupcem)

Weldra lachte hy niet meer zoo akelig, maar toch sprak hy niet. (Wkrótce nie śmiał się już tak przeraźliwie, ale nadal nie mówił; Weldra lachte hy niet meer zoo akelig – Wkrótce nie śmiał się już tak przeraźliwie, maar toch sprak hy niet – ale nadal nie mówił)

Alleen 's nachts werden de hutgenooten opgeschrikt door zyn stem, als hy toonloos zong: ‘ik weet niet waar ik sterven zal’ en eenige bewoners van Badoer legden geld tezamen, om een offer te brengen aan de boaja's van den Tjioedjoeng voor de genezing van Saïdjah, dien men voor zinneloos hield. (Tylko w nocy współmieszkańcy chaty byli zaskakiwani jego głosem, gdy beznamiętnie śpiewał: ‘nie wiem, gdzie umrę’ i niektórzy mieszkańcy Badoer zbierali pieniądze, aby złożyć ofiarę boaja's z Tjioedjoeng za uzdrowienie Saïdjaha, którego uważali za szaleńca; Alleen 's nachts werden de hutgenooten opgeschrikt door zyn stem – Tylko w nocy współmieszkańcy chaty byli zaskakiwani jego głosem, als hy toonloos zong: ik weet niet waar ik sterven zal’ – gdy beznamiętnie śpiewał: ‘nie wiem, gdzie umrę’, en eenige bewoners van Badoer legden geld tezamen – i niektórzy mieszkańcy Badoer zbierali pieniądze, om een offer te brengen aan de boaja's van den Tjioedjoeng voor de genezing van Saïdjah – aby złożyć ofiarę boaja's z Tjioedjoeng za uzdrowienie Saïdjaha, dien men voor zinneloos hield – którego uważali za szaleńca)

Maar zinneloos was hy niet. (Ale nie był szalony; Maar zinneloos was hy niet – Ale nie był szalony)

Want eens by nacht, toen de maan helder lichtte, stond hy op van de baleh-baleh, en verliet zachtkens het huis, en zocht naar de plek waar Adinda gewoond had. (Bo raz w nocy, gdy księżyc świecił jasno, wstał z baleh-baleh, cicho opuścił dom i szukał miejsca, gdzie mieszkała Adinda; Want eens by nacht, toen de maan helder lichtte – Bo raz w nocy, gdy księżyc świecił jasno, stond hy op van de baleh-baleh – wstał z baleh-baleh, en verliet zachtkens het huis – cicho opuścił dom, en zocht naar de plek waar Adinda gewoond had – i szukał miejsca, gdzie mieszkała Adinda)

Het was niet gemakkelyk die te vinden, omdat er zoovéél huizen waren ingestort. (Nie było łatwo go znaleźć, bo tyle domów się zawaliło; Het was niet gemakkelyk die te vinden – Nie było łatwo go znaleźć, omdat er zoovéél huizen waren ingestort – bo tyle domów się zawaliło)

Doch hy scheen de plaats te herkennen aan de wydte van den hoek dien sommige lichtlynen door 't geboomte vormden by haar ontmoeting in zyn oog, zooals de zeeman peiling neemt op vuurtorens of uitstekende bergpunten. (Ale wydawało się, że rozpoznaje miejsce po szerokości kąta, jaki tworzyły niektóre linie świetlne przez drzewa, gdy spotykały się w jego oku, tak jak marynarz bierze namiar na latarnie morskie lub wystające szczyty górskie; Doch hy scheen de plaats te herkennen aan de wydte van den hoek dien sommige lichtlynen door 't geboomte vormden by haar ontmoeting in zyn oog – Ale wydawało się, że rozpoznaje miejsce po szerokości kąta, jaki tworzyły niektóre linie świetlne przez drzewa, gdy spotykały się w jego oku, zooals de zeeman peiling neemt op vuurtorens of uitstekende bergpunten – tak jak marynarz bierze namiar na latarnie morskie lub wystające szczyty górskie)

Ja, dáár moest het zyn… dáár had Adinda gewoond! (Tak, tam musiało być… tam mieszkała Adinda!; Ja, dáár moest het zyn – Tak, tam musiało być, dáár had Adinda gewoond – tam mieszkała Adinda!)

Struikelend over halfvergane bamboe en over stukken van 't neergevallen dak, baande hy zich een weg naar 't heiligdom dat hy zocht. (Potykając się o półzbutwiałe bambusy i kawałki zawalonego dachu, torował sobie drogę do sanktuarium, którego szukał; Struikelend over halfvergane bamboe en over stukken van 't neergevallen dak – Potykając się o półzbutwiałe bambusy i kawałki zawalonego dachu, baande hy zich een weg naar 't heiligdom dat hy zocht – torował sobie drogę do sanktuarium, którego szukał)

En, waarlyk, hy vond nog iets terug van den opstaanden pagger waarnaast Adinda's baleh-baleh gestaan had, en zelfs stak in dien pagger nog de bamboezen pin, waaraan ze haar kleed hing als ze zich te slapen legde… (I rzeczywiście, znalazł jeszcze coś z powstającego paggera, obok którego stało baleh-baleh Adindy, a nawet w tym paggerze była jeszcze bambusowa szpilka, na której wieszała swoje ubranie, gdy kładła się spać…; En, waarlyk, hy vond nog iets terug van den opstaanden pagger waarnaast Adinda's baleh-baleh gestaan had – I rzeczywiście, znalazł jeszcze coś z powstającego paggera, obok którego stało baleh-baleh Adindy, en zelfs stak in dien pagger nog de bamboezen pin – a nawet w tym paggerze była jeszcze bambusowa szpilka, waaraan ze haar kleed hing als ze zich te slapen legde – na której wieszała swoje ubranie, gdy kładła się spać)

Maar de baleh-baleh was ingestort als het huis, en byna vergaan tot stof. (Ale baleh-baleh się zawaliło jak dom i prawie zamieniło się w pył; Maar de baleh-baleh was ingestort als het huis – Ale baleh-baleh się zawaliło jak dom, en byna vergaan tot stof – i prawie zamieniło się w pył)

Hy nam een handvol daarvan, drukte het aan zyn geopende lippen, en ademde zeer diep… (Wziął garść tego, przycisnął do swoich otwartych ust i głęboko oddychał…; Hy nam een handvol daarvan – Wziął garść tego, drukte het aan zyn geopende lippen – przycisnął do swoich otwartych ust, en ademde zeer diep – i głęboko oddychał…)

Den volgenden dag vroeg hy aan de oude vrouw die hem verpleegd had, waar 't rystblok was dat er gestaan had op het erf van Adinda's huis? (Następnego dnia zapytał starą kobietę, która się nim opiekowała, gdzie jest blok ryżowy, który stał na podwórku domu Adindy; Den volgenden dag vroeg hy aan de oude vrouw die hem verpleegd had – Następnego dnia zapytał starą kobietę, która się nim opiekowała, waar 't rystblok was dat er gestaan had op het erf van Adinda's huis – gdzie jest blok ryżowy, który stał na podwórku domu Adindy)

De vrouw was verheugd dat ze hem hoorde spreken, en liep het dorp rond om dat blok te zoeken. (Kobieta była zadowolona, że słyszy go mówiącego, i obiegła wieś, aby znaleźć ten blok; De vrouw was verheugd dat ze hem hoorde spreken – Kobieta była zadowolona, że słyszy go mówiącego, en liep het dorp rond om dat blok te zoeken – i obiegła wieś, aby znaleźć ten blok)

Toen zy den nieuwen eigenaar aan Saïdjah kon aanwyzen, volgde deze haar zwygend, en by 't rystblok gebracht, telde hy daarop twee en dertig ingekorven strepen… (Kiedy mogła wskazać nowego właściciela Saïdjaha, ten bez słowa podążył za nią i przywieziony do bloku ryżowego, naliczył na nim trzydzieści dwie nacięcia…; Toen zy den nieuwen eigenaar aan Saïdjah kon aanwyzen – Kiedy mogła wskazać nowego właściciela Saïdjaha, volgde deze haar zwygend – ten bez słowa podążył za nią, en by 't rystblok gebracht – i przywieziony do bloku ryżowego, telde hy daarop twee en dertig ingekorven strepen – naliczył na nim trzydzieści dwie nacięcia…)

Toen gaf hy die vrouw zooveel Spaansche-matten als noodig was tot het koopen van een buffel, en verliet Badoer. (Następnie dał tej kobiecie tyle hiszpańskich mat, ile było potrzebne na zakup bawołu i opuścił Badoer; Toen gaf hy die vrouw zooveel Spaansche-matten als noodig was tot het koopen van een buffel – Następnie dał tej kobiecie tyle hiszpańskich mat, ile było potrzebne na zakup bawołu, en verliet Badoer – i opuścił Badoer)

Te Tjilang-Kahan kocht hy een visschersprauw, en kwam daarmede na eenige dagen zeilens in de Lampongs aan, waar de opstandelingen zich verzetten tegen het nederlandsch gezag. (W Tjilang-Kahan kupił łódź rybacką i po kilku dniach żeglugi przybył do Lampongs, gdzie powstańcy walczyli z władzą holenderską; Te Tjilang-Kahan kocht hy een visschersprauw – W Tjilang-Kahan kupił łódź rybacką, en kwam daarmede na eenige dagen zeilens in de Lampongs aan – i po kilku dniach żeglugi przybył do Lampongs, waar de opstandelingen zich verzetten tegen het nederlandsch gezag – gdzie powstańcy walczyli z władzą holenderską)