Пяшчынкі шчасця

– Так ужо, махіна, – падумаў ён, задраўшы галаву ўверх, гледзячы на сталкераў, якія прагульваліся па сеткаватым насціле верхняга перыметра бункера. – Цікава, а якім чынам гэта ўсё будавалася? Як дастаўляліся матэрыялы, інструменты? Хто будаваў?

Яго думкі перапыніліся пстрычкай завалы, лёгкім шыпеннем сціснутага паветра, што перашкаджае пракрасціся звонку чаму-небудзь, і лёгкім скрыпам адкрываемых дзвярэй бункера. З тамбура выйшлі тры чалавекі, убраныя ў атрутна-аранжавыя камбінезоны з даволі вялікімі таніраванымі забраламі. Да іх тут жа лёгкай рыскай накіраваліся чацвёра сталкераў, якія літаральна паўхвіліны назад залівіста смяяліся над нейкім барадатым анекдотам. Зараз жа яны былі вельмі сабраныя і сур'ёзныя. Той, што, па ўсёй бачнасці, быў у іх за старэйшага, адышоў ледзь у бок разам з адным з «аранжавых».

– Значыць «аранжавыя» – гэта навукоўцы, паколькі ва ўсіх рукі занятыя нейкім прыборамі, а вось зброя ёсць толькі ў сталкераў. – падумаў Лакі.

Хоць, як казаў Сенька, на касцюмы могуць усталёўвацца паляпшэння, вось і тут можа быць нешта накшталт схаваных месцаў для зброі, – тут жа паправіў ён сябе.

Навукоўцы рушылі наперад, а сталкеры размеркаваліся як бы па вяршынях квадрата, усярэдзіне якога апынуліся «аранжавыя».

Ад яго ўласных думак адарваў ужо знаёмы гук закрываючагася замка дзвярэй бункера.

– Вось. Зноў зазяваўся – у які раз дакараў сябе Лакі і націснуў кнопку выкліку.

– Хто там?

– Гэта… Лакі… – у які раз, адчуваючы як яго твар залівае фарба, прамямліў Лакі.

– Ага, заходзьце, заходзьце.

Зноў шыпенне раззлаванага паветра, ужо знаёмы пах антысептыку, звыклыя пстрычкі замкоў і Лакі апынуўся ўнутры.

– Праходзь, не затрымлівайся, няма чаго тут крумкачоў лічыць, – Лакі ледзь не падскочыў ад таго, што забыўся пра ахоўніка, які, так удала ці няўдала, размясціўся ў зусім неасветленым куце.

Двойчы Лакі ўпрошваць не было патрэбы, і ён пераадолеў пакінуты шлях без прыпынкаў.

– Так, так! Ну-с, малады чалавек, ці як вас ужо паспелі тут ахрысціць – Лакі. Як вам першая вылазка?

– Ведаеце, не скажу, што было цяжка ці лёгка. Неяк трохі штодзённа, ды і маёй бяспекай займаўся Сенька Добры. Паказаў мне, як убачыць анамалію, навучыў страляць, трохі пазнаёміў з мясцовай фаунай. Накарміў яшчэ.

– Гэта добра. Гэта выдатна. – Лакі здалося нават некалькі дзіўным тое, як па-маладому блішчалі вочы ў гэтага пажылога навукоўца.

– Напэўна, вось на такіх энтузіястах ад навукі і трымалася ўся «абаронка» ды і навука ў цэлым у СССР, які распаўся, – толькі і падумаў ён.

– Такім чынам, мы прапануем вам не проста працу, а супрацоўніцтва. Не ведаю, ці заўважылі вы групу Савіцкага, якая адправілася правесці серыю замераў. Акрамя таго, нам трэба зрабіць яшчэ некалькі даволі руцінных мерапрыемстваў і, што вельмі прымальна для вас, гэта зусім недалёка. Вось глядзіце, неабходна ўсталяваць датчыкі ў кропках, адзначаных у вашым камунікатары. Яго нашы тэхнікі ўжо зрабілі, абноўленую карту ўсталявалі, каардынаты кропак ужо адзначаны. Паколькі вага датчыкаў немалая, вазьміце каляску, пагрузіце іх на яе і туды ж вось гэты кантэйнер. Пасля гэтага адпраўляйцеся да тэхнікам, яны ўсталююць на ваш касцюм дадатковы модуль – спецыяльны кантэйнер для артэфактаў. Вось у гэтым кантэйнеры знаходзіцца «Жвір» – артэфакт, які стварае асаблівае поле, якое зніжае вагу прадметаў, прыкладна ў дзесяць разоў, ад іх першапачатковай вагі. Так што ўсе датчыкі вы з лёгкасцю зможаце насіць сапраўды гэтак жа, як быццам гэта ўсяго толькі тоўсты том нейкай кнігі. І глядзіце, малады чалавек, тут ніхто не ставіць вам ніякага плана або графіка работ. Працуючы тут, вы самі выбіраеце свой асабісты тэмп працы і ўносіце пасільную лепту ў агульную справу. І давайце пакуль без ініцыятывы. Нікуды не лезем, нічога лішняга не чапаем. Добра? Вось і дамовіліся. Выдатна. А цяпер грузіце датчыкі на каляску. Хоць не. Спачатку грузіце кантэйнер, а затым складайце датчыкі.

Наступныя некалькі хвілін Лакі займаўся пагрузкай датчыкаў на каляску. Па ілбу і шчоках пабеглі першыя струменьчыкі поту, аднак па астатнім целе заставалася адчуванне сухасці. Вырашыўшы з гэтым разабрацца пазней, Лакі загрузіў усё і рушыў да выхаду. Абмінуўшы тамбур і апынуўшыся на вуліцы, ён пастараўся ўспомніць дарогу да тэхніка, што апынулася на здзіўленне лёгка.

– Ну, што ты там прывез? – тэхнік прыязна глядзеў на Лакі і здавалася, што злёгку ўсміхаўся скрозь клубы дыму, які ён пускаў праз курыльную трубку даволі дзіўнай канструкцыі.

– Ды вось датчыкі і артэфакт у кантэйнеры. Трэба там неяк яго да майго касцюму прымацаваць і датчыкі яшчэ трэба неяк з сабой забраць. Так, і камунікатар з картай патрэбен… – ён не паспеў працягнуць, як змоўк, злавіўшы, а цяпер разглядаючы ў сваіх руках рулон скотчу. Звычайнага скотчу. Здзіўлена гледзячы на тэхніка і, чакаючы тлумачэнняў, ён губляўся ў здагадках. А тэхнік, здавалася, нават не заўважаў яго, а ўзмоцнена займаўся прачысткай сваёй трубкі.

– Прабачце, а што мне з гэтым рабіць? – ён падняў руку са скотчам, звяртаючыся да тэхніка.

– А, дык вось дзе ён? А я яго ўжо цэлы дзень шукаю. Ну-ка давай яго сюды.

Лакі паднёс скотч тэхніку, абсалютна нічога не разумеючы ў тым, што адбываецца. Тэхнік ж стаў заматывать нейкую дэталь, ужо абкручаную некалькімі пластамі плёнкі.

– Так трывалей і мацней будзе. Кансервацыя, разумееш – растлумачыў ён, дарэшты згубленаму Лакі.

Скончыўшы, ён паманіў Лакі да сябе і сказаў, працягваючы сваю шырокую далонь:

– Лепр. Штосьці там здалося ім ва мне ад ірландцаў або яшчэ чаго-то. Не важна. Сутнасць у тым, што мне падабаецца. Дык вось, глядзі. Вось сюды мацуецца кантэйнер для артэфактаў, а ў яго ўжо можна ўсталёўваць практычна любы арт. Напрыклад, вось такі.

З гэтымі словамі, Лепр стукнуў нагой па кантэйнеры, затым адным злітным рухам адчыніў замок і адкрыў крышку. Лакі чакаў убачыць, напэўна, нешта больш уражлівае, аднак артэфакт ўяўляў сабой нешта, памерам з буйны мандарын. Падчапіўшы адной рукой артэфакт, Лепр другой рукой скінуў крышку з кантэйнера, нядбайна закінуў туды «мандарынку» і зачыніў крышкай. Далей ён кінуў Лакі, немаведама адкуль які ўзяты мяшок, чымсьці падобны на заплечнік, так як на ім прысутнічалі шлейкі і паясавы з нагрудным рамянямі, але нейкай дзіўнай канструкцыі.

– Грузі ў яго датчыкі. Толькі замацуй на левым запясьце, – з гэтымі словамі ён падкінуў кантэйнер з артэфактам. Лакі злавіў кантэйнер і, не паспеўшы спытаць, якім чынам яго мацаваць, убачыў некалькі папружак, замацаваных на корпусе кантэйнера. Даволі хутка сцяміўшы, як жа яго замацаваць, ён стаў складаць датчыкі ў мех. Якое ж было яго здзіўленне, калі загрузіўшы ўсе датчыкі ў мех, ён без напругі змог падняць яго ўсяго адной левай рукой. Павярнуўшыся, ён убачыў Лепра, які ўжо адкрыта смяяўся.

– Гэта не да мяне. Гэта вунь да тых, яйкагаловых. Магу сказаць толькі, што кожны артэфакт стварае або, кажучы тэхнічнай мовай, генеруе пэўнае поле. Гэты робіць рэчы лягчэй, ды і яго носьбіт менш стамляецца ад бегу або скачкоў. Далей я не разбіраўся. Мне вунь, жалязяк і электронікі хапае. Цяпер глядзі… ды закінь ты мяшок на спіну. Вось. Вось так. Цяпер паясавы рэмень. Ага. Так. Нагрудны. Ага. На табе інструмент. Не здзіўляйся. Гэта з выгляду яна звычайная кувалда. Але адкрыю табе сакрэт. Гэта і ёсць звычайная кувалда. А што ж ты думаў, калі дваццаць першае стагоддзе, то ўсю працу будуць за цябе рабіць машыны ды робаты? Не. Часам давядзецца і папрацаваць рукамі. Добра, глядзі, канструкцыя мяшка зроблена так, што з яго левага боку маецца спецыяльны клапан, праз які датчык выслізгвае, калі ты задзейнічаў за вось гэтае кальцо. Датчык праслізгвае, кранае тармазную страпу і твая левая нага застаецца ў бяспецы. Далей левай жа рукой хапаеш датчык, дацягваеш яго на сябе. Затым ставіш у паказанае месца і бам-ц па ім кувалдай. Ўключаеш актыватар вось тут і ўсё. Пасвістваючы, ідзеш далей. Хоць не. Свістаць не рэкамендую каб пазбегнуць.

Цяпер трымай свой камунікатар. А, не. Пачакай. Далонь вось сюды пакладзі. Ага. Ну, хай будзе левая. Так. Цяпер іншую руку. Ага. Так. Так. Ага. Так. Вось. Трымай. Цяпер прыкладзі яго вось да гэтай бірцы на касцюме. Так. Ага. Вось. Усе. Глядзі, зараз гэты камунікатар прывязаны да цябе асабіста, ўзоры адбіткаў тваіх далоняў, уся твая тэлеметрыя, а гэта і пульс, і ціск, і нават некаторыя паказчыкі крыві апрацоўваюцца ім і, на падставе гэтых дадзеных, складваецца ацэнка твайго стану, дакладней, твайго здароўя. Некаторыя дадзеныя ідуць у агульную сталкерскую сетку, некаторыя застаюцца пры табе. Замацаваць яго можна куды табе будзе зручна. Цяпер рэкамендую табе зрабіць гэта на левым перадплеччы, а кантэйнер з артэфактам пераважыць на пояс.

Скончыўшы з кантэйнерам і камунікатарам, Лакі зразумеў, што Лепр правы. Камунікатар ніколькі не скоўваў руху, важыў зусім няшмат і на яго было зручна глядзець, каб атрымаць нейкую інфармацыю. Лепр паказаў яму, як рэгуляваць яркасць экрана і гучнасць абвестак. Затым паказаў асноўныя моманты выкарыстання камунікатара як навігацыйным прыборам, што аказалася даволі простым. Усё было вельмі дэталізавана, на карце былі паказаны нават некаторыя асобныя кусты, не кажучы ўжо пра дрэвы, вядомыя месцы размяшчэння анамалій былі адзначаны рознакаляровымі маркерамі, у залежнасці ад тыпу анамаліі, а месцазнаходжанне самога Лакі, па змаўчанні, цэнтравалася на карце і было адзначана курсорам накшталт прыцэла. Лакі паспрабаваў павялічыць і паменшыць маштаб адлюстравання, перамясціцца на некалькі крокаў у бок і нават некалькі разоў падскочыў і прысеў. Усё працавала вельмі шустра і выразна, нават яго невялікае зрушэнне тут жа адбілася на карце, а яго пульс і ціск адразу ж змяніліся ў адпаведнай частцы экрана.

– Пазней можна будзе павесіць спецыяльную прымочку, якая нават твае патроны будзе сама лічыць. А яшчэ пастаянна задаўбываць цябе парадамі па выкананні здаровага ладу жыцця. А калі разжывешся, можна будзе арганізаваць табе шлем з адмысловым забралам, як у навукоўцаў, на якое праецыецца ўсякая карысная інфармацыя як з твайго камунікатара, так і з розных датчыкаў касцюма і, напрыклад, з дэтэктара анамалій, – тараторыў Лепр.

– Лепр, так значыць ёсць гэтыя самыя дэтэктары анамалій?

– Ёсць, але каштуюць яны, ой, як нятанна. Трэба быць па-сапраўднаму ўдачлівым, каб прынесці столькі артэфактаў або іншых нейкіх патрэбных навукоўцам штуковін. Хоць, з тваім імечкам, можа і пракоціць. Ну, усё, давай за працу! – Лепр ляпнуў сваёй здаравеннай далонню Лакі па плячы, ад чаго той прыкметна пахіснуўся.

– Ну, я пайшоў… – сказаў Лакі, хутчэй нават самому сабе і рушыў да брамы ў плоце. Абмінуўшы яе, ён зарыентаваўся па карце ў камунікатары і накіраваўся да бліжэйшай кропкі ўстаноўкі датчыка.

Не гледзячы на тое, што час па яго прыкідках пераваліў за абедзенны, ды і гадзіны ў камунікатары таксама паказвалі пачатак другога, сіл у ім было хоць адбаўляй. Калі б ён не ведаў, што знаходзіцца ў Зоне, што тут месцамі радыяцыйны фон зашкальвае ўсе дапушчальныя нормы, што за ім дзесьці сочыць пара, а то і больш, галодных вачэй, уладальнікі якіх проста мараць, каб ён упаў без сіл і стаў іх сняданкам, абедам або вячэрай, у залежнасці ад часу сутак, можна было б падумаць, што гэта ўсяго толькі нейкі падлесак недалёка ад горада – адно з упадабаных месцаў адпачынку гараджан, якія не маюць дачы або хаткі ў вёсцы. Здавалася, што яшчэ ледзь-ледзь, і пацягне водарам дыма ад вогнішча для нарыхтоўкі шашлыкоў, а то і самімі шашлыкамі запахне, пачуюцца вясёлыя галасы дзяцей, гарэзуючых на прыродзе, і не-не, ды і зацягне хто-небудзь бязладным голасам нейкі чарговы музычны хіт.

І вось яна – першая кропка. Месца чыстае, некалькі тонкіх дрэўцаў, адзін куртаты куст, ды пучкі травы і цвёрдая, месцамі патрэсканая, як у пустыні, зямля. Павялічыўшы маштаб карты на камунікатары, Лакі ўстаў у цэнтр маркера. Няёмка агледзеўшы сябе, ён знайшоў кальцо, якое вызваляла датчыкі і, тузануў за яго. Тут жа, без усялякай затрымкі і практычна бязгучна, выехаў адзін з датчыкаў.

– Мабыць, Лепр правы, калі б гэты датчык не прытамаджваў на выхадзе, то з такой вышыні ён дакладна пікай ўвайшоў бы ў маю левую нагу, – падумаў Лакі і, пацягнуў левай рукой стралу датчыка, а правай, зняў кувалду з пояса.

Прымасціўшы піку датчыка на зямлі, ён размахнуўся і ледзь не трапіў па сваёй руцэ.

– Вось зараза! Трэба быць акуратней, а то так і да вытворчай траўмы недалёка. А бальнічны тут, мяркуючы па ўсім, неаплатны, – паўшчуваў сябе і пажартаваў сам жа над сабой Лакі.

І ён пачаў з невялікіх, даволі лёгкіх удараў, не моцна размахваючы кувалдай. Справа ішла не вельмі хутка, але, ва ўсякім выпадку, без траплення па руках. Забіўшы датчык да адзнакі на яго корпусе, Лакі ўціснуў актыватар. Дакладней, паспрабаваў ўціснуць, што аказалася справай вельмі няпростай. Але з некалькіх спробаў у яго гэта ўсё ж такі выйшла і кнопка актыватара загарэлася бледна-зялёным агеньчыкам. Працёршы пялёсткі сонечных батарэй рукой, ён рушыў далей.

Дрэўцы, кусты, кавалкі ржавеючых металічных канструкцый, нейкія цыстэрны і незразумелага выгляду кавалкі бетону, з якія тырчалі канцы арматуры – усё гэта злілося для Лакі ў адзіны ландшафт. Звяраючыся з камунікатарам, а часам і ўжо сам прыкмячаючы размяшчэнне анамалій, ён абышоў практычна ўвесь свой маршрут, усталёўваючы датчыкі. Манатонная праца звялася да ўжо даволі выразнага алгарытма – рывок кальца, падхват стралы датчыка, ужо ўпэўнены намах кувалдай, некалькі дабіваючых удараў, затым кнопка актыватара і, ужо ідучы да наступнай кропцы, мацаванне кувалды да пояса. Усталяваўшы ўжо каля сарака датчыкаў, Лакі паглядзеў на сонца, якое паступова хілілася да краю неба. Магчыма яно яшчэ б павісела ў небе, але мясцовасць, дзе знаходзіўся Лакі, размяшчалася ў нізіне, як бы акружанай штучнымі пагоркамі насыпкі. Чамусьці на розум прыйшло параўнанне з велізарным катлом. Ён нервова паяжыўся і рушыў у бок бункера. Абыходзячы чарговую анамалію на сваім шляху, краем вока ён заўважыў нейкае мігаценне, а затым хуткі рух і адчуў як нешта адчувальна прыгрэла яго ў нагу.

– Вось жа… няўдача… – раззлавана падумаў Лакі, але заўважыўшы, ШТО ляжыць пад яго нагамі, тут жа забыўся пра пачынаючую падымацца боль у назе. Гэта быў артэфакт. Ён не быў падобны на той, які даў яму навуковец. Па памерах і форме падобны, але меў іншы колер і некалькі вялікую інтэнсіўнасць святлення. Не знайшоўшы нічога лепшага і падыходзячага, Лакі сарваў вялікі ліст расліны, падобнага на лапух, і дубчыкам укаціў артэфакт на ліст. Затым, узяўшы ліст за края, збудаваў нешта накшталт торбачкі. Ён не будаваў нейкіх здагадак з нагоды кошту і карыснасці або небяспекі сваёй знаходкі. Проста ішоў да бункера, разумеючы, што ўсё ж такі наганяй будзе ад вучонага, які папярэджваў аб тым, што нельга нічога чапаць, але гэта было на ўзроўні генаў, нешта хлапечае, нешта з дзяцінства, калі табе кажуць, маўляў, нельга гэта чапаць, а ты з яшчэ вялікай цікавасцю, мала таго, што чапаеш, дык яшчэ і ўпотай цягнеш гэта ў свой дом.

За гэтымі думкамі, Лакі дабраўся да брамы ў плоце, між іншым зноў адзначаючы пра сябе таўшчыню дубцоў, вышыню і прыкладны перыметр плота.

– Грыбоў там, ці што назбіраў? – пачуўся чыйсьці гучны рогат, зноў вярнуўшы Лакі да рэальнасці. Гэта быў адзін з сталкераў, якія ахоўвалі перыметр.

– Ды не, проста знайшоў тут нейкую штуку. Можа быць навукоўцам будзе цікава.

– Ну-ка, пакажы. Паглядзім, што ты там прывалок.

Калі Лакі паклаў ліст на зямлю і разгарнуў яго, то яму здалося што вакол выключыўся гук. Як у радыё, калі пстрыкаешь выключальнікам. Падняўшы погляд на сталкераў, ён нават не адразу паверыў сваім вачам. Напэўна, так адвальваецца сківіца ад здзіўлення толькі ў мультфільмах. Але тут усё было ў рэальнасці. Сталкеры не проста анямелі, яны былі ў здранцвенні.

– Што такое? Гэта небяспечна? Чаго вы маўчыце? – засыпаў ён іх пытаннямі.

– Небяспечна? Тут як паглядзець… Ты хоць ведаеш што гэта такое?

Не… – і Лакі, ужо ў каторы раз адчуў, што чырванее не толькі твар і вушы, але яшчэ і шыя з астатнімі часткамі цела.

– Гэта – Камень. Артэфакт, які пасля мутацыі ў некалькіх анамаліях «вывальваецца» вонкі. Нерадыёактыўны, біялагічна не небяспечны, не ўяўляе сабой ніякай каштоўнасці ў плане паляпшэнняў, але для навукоўцаў гэта проста знаходка. На маю памяць, за пару апошніх гадоў гэта другі знойдзены камень. Па сутнасці – гэта твой білет адсюль. Ён каштуе столькі, колькі каштуе ўсё, што надзета на ўсіх сталкерах тут. Не, нават нашмат больш. Ён вельмі дарагі, таму і небяспечны. За межамі гэтай лакацыі, даведаўшыся, што ў цябе ёсць падобная штука, нешматлікія не паддаліся б спакусе адабраць яе ў цябе. Прычым не самым добрым спосабам. Мала таго, што за яго можна выбрацца адсюль, дык яшчэ і камфортна жыць доўгі час у цёплых краях, ні ў чым сабе не адмаўляючы. Неяк так. Так што ногі ў рукі і наперад да навукоўцаў. За сваім білетам на выхад.

Зусім нічога не разумеючы, Лакі дабраўся да бункера, націснуў кнопку выкліку, прайшоў тамбур з антысептыкам і, абмінуўшы ахову, апынуўся перад навукоўцам.

– Малады чалавек, вы выдатна папрацавалі сёння. Дадзеныя з датчыкаў ўжо паступаюць да нас на тэрмінал… – ён не паспеў скончыць сваю фразу, убачыўшы што Лакі паказвае яму ў разгорнутым лісце.

– Дзе… як… адкуль… гэта немагчыма… – вучонага настолькі перапаўнялі пачуцьці, што ён не мог звязваць словы ў нармальную гаворку. Калі ён схапіўся за левую частку грудзі і пачаў паволі асядаць на падлогу, Лакі ахапіла сапраўдная паніка.

– На дапамогу! Чалавеку дрэнна! – толькі і змог крыкнуць ён і, практычна ў тое жа імгненне быў адкінуты ў бок ахоўнікам.

– Віктар Мікалаевіч! Віктар Мікалаевіч! Што з вамі? Вы мяне чуеце? – пытаючы вучонага, ахоўнік не пераставаў кідаць гнеўныя, не прадвяшчаючыя нічога добрага, погляды ў бок Лакі.

– У-с-с-сё н-н-нармаль-н-н-а. В-в-вады, к-к-калі ласка…

Ахоўнік адчапіў з поясу сваю пляшку і паднёс яе да вуснаў навукоўца. Зрабіўшы некалькі глыткоў, Віктар Мікалаевіч сказаў:

– Дзякуй табе, Арцём! Перадай Дзіму, каб перавялі бункер ў рэжым абароны. Допуск ўнутр толькі з майго дазволу.

Кароткі ківок і Арцём знік, пакінуўшы Лакі сам-насам з навукоўцам.

Віктар Мікалаевіч падняў руку і Лакі, зразумеўшы яго намер, хутка падышоў да яго і дапамог падняцца. Вучоны зрабіў яшчэ некалькі глыткоў з пляшкі, зачыніў яе і аддаў Лакі. Таму нічога не заставалася акрамя як прычапіць яе да свайго пояса.

– Так. Усё ў парадку. Я ў норме. Пачакайце крыху, трэба прынесці кантэйнер для яго, – і Віктар Мікалаевіч паказаў на артэфакт, весела пабліскваючага на ўжо ладна завялым лісце.

Змясціўшы артэфакт у кантэйнер, Віктар Мікалаевіч пачаў разглядаць свае дрыготкія рукі. Праз некалькі хвілін слабым голасам ён вымавіў:

– Лакі… магу я вас так называць? Дык вось. Лакі, гэты артэфакт каштуе велізарную кучу грошай. Я нават наўскідку не змагу сказаць колькі, таму што за апошнія некалькі гадоў гэта ўсяго толькі другі зарэгістраваны выпадак з'яўлення Каменя. Прызнаюся, я і сам спрабаваў «скармліваць» з дапамогай сталкераў розныя артэфакты розным анамаліям, каб хоць неяк паспрабаваць атрымаць нешта падобнае. Па сваёй сутнасці гэта сапраўды камень. Ніякіх паляпшаючых уласцівасьцяў, ніякай пагрозы… амаль нічога, за выключэннем рэзка падвышанай канцэнтрацыі рэдказямельных матэрыялаў і некаторай колькасці матэрыялаў, якія не маюць аналагаў на нашай планеце. Я не кажу пра ўмяшальніцтва іншапланецян ці пра нешта падобнае. У свой час я высунуў гіпотэзу аб тым, што знаходзячыся ў розных анамаліях адзін або некалькі артэфактаў ўтвараюць вось такую субстанцыю, у якой адбываюцца некалькі выдатныя ад нашага свету ператварэння матэрыялаў. Але калі не заблытваць вас падобнага роду дэталямі, скажу адразу, што вы можаце нават зараз рыхтавацца да адпраўкі дадому. Грошы будуць пераведзеныя на рахунак, які вы самі пакажаце. Законнасць пераводу будзе падмацавана адным з навукова-даследчых інстытутаў. Цяпер вы можаце сабе дазволіць нават не адпачынак, а цалкам забяспечанае жыццё дзе заўгодна. Рэкамендую Кайман. Ніякіх падаткаў, цёплае мора, танная ежа і выпіўка, нядрэнная нерухомасць. З наяўнай сумай грошай, вы зможаце стаць уладальнікам нядрэннай яхты. Думаю, што тысяч за дзвесце-дзвесце пяцьдзесят амерыканскіх даляраў можна ўзяць добрую пасудзіну. І не глядзіце вы на мяне як на вар'ята. У вас яшчэ застанецца некалькі мільёнаў гэтых самых даляраў. Так што збірайцеся дадому.

– Дадому… – Лакі не ведаў, ці то яму радавацца, ці то яшчэ неяк рэагаваць на тое, што адбываецца.

– Віктар Мікалаевіч, можна звярнуцца?

– Вядома ж, вядома ж. Што вас цікавіць?

– Вось вы сказалі збірацца дадому… але вось тут і праблема. Дом – гэта дзе? Ды што там дом! Я ж, па сутнасці, нават не ведаю хто я!

– Э-э-э-э, ну, тут не праблема. З наяўнымі ў вас грашыма, вы можаце пачаць жыццё з абсалютна чыстага ліста. З новымі дакументамі, новай асобай.

– Я… не хачу…

– Прабачце, што вы сказалі?

– Віктар Мікалаевіч, я хачу застацца.

– Гэта значыць як? Лакі, напэўна, я не зусім дакладна выказаўся ці вы штосьці не зразумелі. Многія сталкеры, прыйшлі ў Зону, каб банальна зарабіць сабе на жыццё і старасць, потым сысці адсюль і больш ніколі не працаваць. Гэта месца небяспечна. Нябачная радыяцыя, анамаліі, мутанты, ваюючыя групоўкі і проста сквапныя людзі – вось мінімальны камплект «радасцяў» Зоны. Вам жа выпаў рэдкі шанец, трапіўшы сюды, адразу жа выбрацца адсюль.

Віктар Мікалаевіч, я ўсё выдатна разумею. Але… мая памяць ўрыўкамі падкідвае нейкія вобразы… і не скажу, што мяне хтосьці там чакае, не скажу, што хтосьці перажывае з нагоды майго знікнення. Родных у мяне не засталося, блізкімі не абзавёўся, дзяцей няма. Нават на заводзе ні з кім асабліва не сышоўся. Можа яно і да лепшага, што не памятаю мінулае сваё жыццё… увогуле, я хачу застацца. Бо сысці адсюль я заўсёды магу?

– Несумненна! У любы зручны для вас час!

– Вось і добра. Давайце з раніцы працягну ўстаноўку датчыкаў. Добра?

– Лакі, вы вельмі дзіўны малады чалавек. Маючы столькі грошай, можна стаць пражыгацелем жыцця. Але вы вырашылі застацца. Я б падумаў, што вам мала грошай, але вы неяк не зусім імі занепакоеныя… Аднак, я паважаю ваша рашэнне. Добра, няхай, па-вашаму. Але раз ужо вы вырашылі застацца, то я ў адказе за вашу бяспеку. Такім чынам, вось што. Для пачатку, здымайце свой стары камбінезон. У нас ёсць вельмі нядрэнная распрацоўка аднаго НДІ. Закрытая сістэма рэцыркуляцыі паветра, баявой шкілет, палепшаная абарона ад рознага роду пашкоджанняў. І з апошніх «штучак» – сістэма дапоўненай рэальнасці, якая выводзіць інфармацыю на забрала шлема. Касцюм вытрымлівае больш за шэсцьдзесят прамых трапленняў з аднаго метра з аўтамата Калашнікава. У ім вы зможаце хвілін пятнаццаць-дваццаць рабіць фатаграфіі ўнутры чацвёртага энергаблока АЭС. Склад тканіны дазваляе выліць на адну пальчатку расплаўлены свінец, а другой рукой дастаць што-небудзь з кантэйнера з вадкім азотам. Па зброі рэкамендую выкарыстоўваць кампутарызаваны комплекс FN2000. Так. І па грошах. На вашым мясцовым рахунку я пакіну некаторую суму, для забеспячэння рознага роду патрэбаў, а ўсю асноўную перавяду на нумарны рахунак на Вялікім Каймане, у, напрыклад, Канадскі Імперскі банк.

– Так, так, добра. І яшчэ адна просьба.

– Слухаю вас.

– Я б хацеў… так бы сказаць «праставіцца» хлопцам…

– Хм… наогул я супраць злоўжыванняў, як і ўжыванняў таксама. Але ваш выпадак асаблівы. Добра. Усе, незанятыя сталкеры атрымаюць дадатковы ўзмоцнены паёк тушонкі і некаторую колькасць спіртнога. Але гэтую ноч вам усё ж давядзецца правесьці ў гэтым бункеры.

– Добра. Дзякуй вам, Віктар Мікалаевіч.

– Заўсёды калі ласка. А цяпер прашу прабачыць мяне, трэба працаваць.

Ужо седзячы ў сваім, тры на тры метры, пакойчыку, Лакі разглядаў новы касцюм, усё яшчэ не адважваючыся надзець яго. Столькі ўсяго адбылося, што проста ў галаве не ўкладвалася. Ён паспрабаваў успомніць, колькі ўжо тут знаходзіцца, але так і не змог выразна сфармуляваць адказ.

– Пляваць! Я жывы, і гэта самае галоўнае, – на гэтай думцы ён рэзка ўстаў і пачаў нацягваць касцюм.

– Хм… трохі завялікі… але, у цэлым, нядрэнна…

Разглядаючы сябе ў каламутным люстэрку, ён адзначыў некаторае падабенства з героем фільмаў пра ніндзя. Не хапала толькі мяча і маскі. Усміхнуўшыся, ён нават паспрабаваў правесці нейкае падабенства ўдару нагой, патрос рукамі, імітуючы смяротныя ўдары па нябачным суперніку, потым злучыў кулак з далонню ў пачцівым жэсце і вымавіў «Осс» – мабыць, адзінае вядомае яму слова на японскай мове. Пасмяяўшыся з сябе, дакладней, са свайго дзяцінства, Лакі надзеў шлем.

Да уж… Тое, што адбылося далей… Да такога ён не быў гатовы. Палярызацыйны пласт забрала прыцьміў, а на ўнутраную частку забрала вадаспадам пасыпаліся нейкія дадзеныя. Не даўшы яму апамятацца ад такога патоку дадзеных, нізкі грудны жаночы голас задаў яму пытанне, на мове, вельмі падобнай на нямецкую, затым яшчэ раз, але ўжо на іншай, яшчэ і яшчэ, пакуль ён не пачуў рускую мову. Нават не зразумеўшы самога пытання, ён залямантаваў:

– Гэй, я тут! Давай на рускай!

– Добры дзень. Я сістэма дапоўненай рэальнасці. Вы сапраўды жадаце перавесці ўвесь інтэрфейс на рускую мову?

– Так. Так! Вядома!

– Прынята. Жадаеце азнаёміцца з базавымі магчымасцямі касцюма?

– Мабыць, так.

Больш гадзіны Вікторыя або Ві, як ахрысціў яе Лакі, давала тлумачэнні па наяўнаму абсталяванню і ўнутраных прыладах касцюма. Літаральна праз некалькі хвілін сістэма самакампрэсіі падцягнула ўсе матляючыюся і мехаватыя часткі касцюма. Ві дапамагла размеркаваць існуючы інвентар па секцыях разгрузкі. Затым у некалькі секунд правяла інвентарызацыю наяўных баепрыпасаў, паралельна правеўшы каліброўку зброі. Мала таго, яна адразу ж унесла запіс у каляндар на тэхнічнае абслугоўванне як зброі, так і касцюма. Тут жа павесіла спіс рэчаў, неабходных для закупкі. Самым складаным аказалася наладзіць знешні выгляд Ві. Кожная перадустаноўка, як мінімум, адрывала ад асэнсавання наяўнай інфармацыі.

– Ві, я не ведаю, хто напісаў твой зыходны код, але не магла б ты неяк выглядаць… менш задзірліва?

– Хм… я табе не падабаюся? – з гэтымі словамі Ві надзьмула шарык жуйкі і лопнуўшы яго, задрала брыво.

– Тваю ж маць! – падумаў Лакі. – Яна яшчэ і дражніцца!

– Як табе сказаць… Мне здаецца, што яшчэ трошкі і праз твае шорты будзе відаць усё, што цяпер імі прыкрыта, а вось кашуля… яшчэ пара рэзкіх паваротаў і яна сама расчыніць вонкі ўсё, што ўнутры.

– Хм… сарамняшка які. Добра, убаўтаў.

Ві знікла, а потым з'явілася ў вобразе мілітары. Усе таксама сэксі, але ўжо менш голых частак.

– Так лепш?

– Так, Ві, несумненна. Вось калі б ты яшчэ перастала накручваць на палец свае валасы, калі пра штосьці разважаеш. Гэта было б яшчэ лепш.

– Эй, эй, я дзяўчынка, мне можна!

Лакі ад такой заявы аж страціў дар мовы.

– Добра. Хай будзе так.

– Вось так, лапуля.

– Ві!

– А што я?

– Перастань, калі ласка.

Чарговы хлапок віртуальнай жуйкай і непрыстойны жэст у бок Лакі у выглядзе выстаўленага сярэдняга пальца.

– Вось ужо, хлябну я з гэтай адорвай…

Скончыўшы з рознага роду наладамі, Ві паведаміла:

– Па наяўных дадзеных, табе неабходна цяпер знайсці падыходзячае месца для начлегу і правесці ў стане сну не менш за сем гадзін.

– Ві, а ці нельга яксьці прасцей сказаць? Напрыклад, табе, маўляў, трэба паспаць гадзін сем-восем.

– Добра… я ўнясу карэкціроўкі ў ланцуг дыялогаў.

– Дзякуй.

– Не варта падзякі, чувак.

– Э-э-э-э…

– Унесены карэкціроўкі ў ланцуг дыялогаў.

– Эх, добра, яшчэ папрацуем над гэтым. Дабранач.

– Дабранач.