Eliza Orzeszkowa

Eliza Orzeszkowa – polska pisarka i publicystka epoki pozytywizmu. Eliza Orzeszkowa, z domu Pawłowska, przyszła na świat 6 czerwca 1841 roku w Milkowszyźnie koło Grodna (tereny obecnej Białorusi). Pochodziła z zamożnej rodziny szlacheckiej. W latach 1852-1857 uczyła się na pensji sióstr Sakramentek w Warszawie. W 1858 roku, w wieku niespełna siedemnastu lat wyszła za mąż za starszego o szesnaście lat Piotra Orzeszko i zamieszkała w jego majątku w Ludwinowie. Tam angażowała się w działalność na rzecz lokalnej społeczności. Jej działania związane były przede wszystkim z edukowaniem dzieci. Duży wpływ na życie Orzeszkowej miało Powstanie Styczniowe, podczas którego udzielała pomocy przywódcy zrywu Romualdowi Trauguttowi. Po obaleniu powstania Orzeszkowa została urzędowo wydziedziczona, a jej mąż został zesłany na Syberię. W latach 1879-1882 prowadziła wypożyczalnię i księgarnię wydawniczą w Wilnie, gdzie publikowano polskie książki. Została ona zamknięta przez władze rosyjskie, a samą Orzeszkową skazano na internowanie w Grodnie, gdzie mieszkała już do końca życia. Pisarka zmarła w 18 maja 1910 roku w Grodnie, gdzie została pochowana u boku swojego drugiego męża Stanisława Nahorskiego. Debiutowała opowiadaniem „Obrazek z lat głodowych” w 1866 roku. Popularność przyniosła jej powieść „Marta”(1873), poświęcona zagadnieniu emancypacji kobiet, będąca po części powieścią feministyczną. Za najwybitniejszą powieść Orzeszkowej uważa się „Nad Niemnem”, była ona trzykrotnie ekranizowana (raz w wersji serialowej). Literatura polska zawdzięcza Orzeszkowej wiele barwnych i różnorodnych portretów kobiecych, wcześniej niespotykanych. Eliza Orzeszkowa była dwukrotnie nominowana do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Utwory Elizy Orzeszkowej dają bogaty obraz życia społecznego jej epoki. Przetłumaczone zostały na blisko 20 języków, szczególną poczytnością cieszyły się przekłady na język rosyjski i szwedzki. Książki Elizy Orzeszkowej możesz pobrać w formatach fb2, txt, epub, pdf lub czytać online na stronie LitRes.