Czytaj książkę: «Rust en geluk vinden na borstkanker»

HOOFDSTUK 1 - CORONACRISIS (MAART 2020)

Hoe is het om vanuit huis te werken

Vreselijk vind ik het, overal op de hele wereld gaan mensen dood aan corona. Ik sta in mijn woonkamer naar buiten te kijken en ben best van slag. Het is zaterdag 14 maart 2020, ik hoor de regen tikken op het raam en het gaat steeds harder. Ik sta binnen met een kopje koffie in mijn hand naar buiten te staren. Af en toe kijk ik naar de boom achter en zie de bladeren lichtjes bewegen. Het is me niet eerder opgevallen dat de boom achter zo enorm groot is. Jeetje, hij is ook nog eens volgroeid, zo snel al, vorig jaar was hij toch een stuk kleiner en zou mijn buurman hem laten snoeien.

Ik weet het niet meer, dat is lang geleden. Het maakt ook niet uit. Ik ben de laatste tijd zeven dagen aan het werk en kom meestal laat thuis waardoor ik niet alleen de boom mis, maar meerdere dingen in en om het huis. Zoals de lekkage van het dak en de tulpenbollen die in de grond moeten. Gelukkig heb ik een zoon die mij daar regelmatig op attendeert.

Ik probeer heel even nog te genieten van de natuur en mijn heerlijke bakje koffie. Ik stop met staren en schuif aan de grote tafel in de woonkamer waar ik regelmatig mijn administratie doe. Een plek waar ik graag zit en mijn gedachten de vrije loop kan laten. Als eindverantwoordelijke heb ik gisteren besloten om de zaak, voorlopig te sluiten en de werkzaamheden zoveel als mogelijk uit de thuissituatie te gaan organiseren. Dat betekent dus veel denkwerk en improvisatie.

Ik kijk weer naar buiten en voel me een ­beetje raar, ik moet even wennen aan de nieuwe situatie en stel mezelf de belangrijkste vraag: Waarom maakt werken mij gelukkig? Dat vraag ik mezelf al een tijdje af en is dat ook zo? Goede vraag naar mezelf!

De coronabesmettingen stijgen ondertussen explosief en het wordt steeds erger. Na een paar dagen is het advies om landelijk alles af te sluiten. Er wordt vanuit de overheid gevraagd om vooral vanuit huis te gaan werken. En afstand houden van 1,5 meter is een must.

Voordat de corona uitbrak, maakte ik lange dagen buiten en thuis. En voel een tijdje al een vermoeidheid die ik niet kan plaatsen. Rugpijn die mij irriteert en maar blijft terugkomen bij langdurig zitten. Mijn hele lichaam doet pijn en ik slaap slecht. En mijn plannen om minder te werken lukken helaas niet. De huisarts adviseerde mij allang om aan mijn gezondheid te werken, maar ik maakte daar geen tijd voor totdat ik nu thuis eindelijk ontdek dat ik dingen moet veranderen. Waarom werk ik zoveel? vraag ik mij vaak af, of wil ik altijd bezig zijn. Waarom denk ik zoveel over het leven na? Waarom vind ik opeens gelukkig zijn zo belangrijk?

Totdat de coronatijd aanbrak, ergens in februari, hoorde ik iedereen om mij heen praten over corona. Ik wist niet eens wat het was, het boeide mij ook niet echt, had er niet echt aandacht voor, leek het. Totdat ik een keertje bij iemand thuis was en naar het nieuws keek en dacht: Wat is dit? Waarom gaan er zoveel mensen in China dood? Aangezien ik al jaren geen tv kijk en meestal aan het werk ben, volg ik niet al het nieuws. Ik reageer ook geschrokken en verbaasd en vraag me af waar de wereld naartoe gaat. Ik hoor terloops ook dat hele steden afgesloten worden. Heftig. In ieder geval schrik ik hiervan. En dan hoor ik dat er ook in Italië heel veel meer besmettingen zijn en vervolgens ook in Nederland.

Aangezien ik in de ouderenzorg werk, besluit ik als eindverantwoordelijke om de zaak ook te sluiten voordat het landelijk besloten wordt. De zogenaamde lockdown. Zelf ben ik ook longpatiënt en heb een lage weerstand door de vele uren die ik de laatste jaren maak, en behoor ik ook tot de risicogroep, dus is het niet moeilijk om een besluit te nemen, vooral in het belang van iedereen.

Na de eerste dagen van frustraties en beperkingen, merk ik dat ik het fijn vind om thuis te zijn. Ik ervaar een soort rust en dat voelt prettig. Ik proef de rust die ik al een tijdje zoek. Wat ik ook proef, is een enorme angst om dood te gaan en ik blijf daarom angstvallig thuis en durf echt niet naar buiten.

Als iemand aan de deur komt bij mij thuis, de postbode of iemand komt boodschappen brengen, en die komt iets dichterbij, dan merk ik dat goed. Ik voel me dan ongemakkelijk en probeer angstvallig afstand te bewaren en ben ontzettend bang om besmet te raken. Ik begin dan spontaan te zweten van angst, zo erg is het. Ik schaam me er ook voor en durf niemand dat hardop te vertellen. Ik ben niet zozeer bang om ziek te zijn, want dat heeft niemand in de hand, maar ik ben bang voor de vreselijke gevolgen van de ziekte die bekend zijn en dat je versneld dood kan gaan. Ik wil nog helemaal niet dood, ik wil nog zoveel doen, en nog vele delen van de wereld zien voor ik vertrek.

Ik ben ook verantwoordelijk voor de continuïteit van het bedrijf waar ik voor werk. Cliënten en personeel aansturen is pittig in deze tijd. En vooral alle regels naleven is belangrijk.

Ik wil ook nog uren en dagen met mijn kinderen praten. Ik wil nog een weekendje naar mijn moeder in Amsterdam gaan logeren en bijkomen. Ik heb haar de laatste tijd ook verwaarloosd, evenals mijn kinderen waar ik met moeite twee keer per jaar kom. Mijn broers en zussen zie ik te weinig, ik kan me dat niet eens herinneren. Door alle hectiek en vermoeidheid heb ik bijna geen sociaal leven meer, lijkt het. Mijn vriend zie ik ook amper en ik ben vaak te moe om normale gesprekken te voeren. Kortom, het is in ieder geval geen tijd om te gaan, onder geen beding. Ik wil nog iedereen zien en vooral bijpraten, daar heb ik enorm veel behoefte aan. Ik wil minimaal 80 jaar worden, roep ik vaak, zoals mijn moeder en alle ouderen om mij heen.

Mijn moeder, die ondanks haar 79 jaar en haar beperkingen, nog steeds zelfstandig woont en met een stukje zorg en hulp van de mantelzorgers zoveel mogelijk zelf probeert te doen. Ik bewonder haar kracht, zeker toen ik hoorde van mijn zusjes dat ze laatst gevallen was, uren op de grond lag, overeind krabbelde en op het knopje drukte. Gelukkig kwam er iemand van de centrale gauw langs en konden ze haar met zijn tweetjes optillen en de ambulance bellen. Dank aan God dat mijn moeder niks gebroken heeft en nu inmiddels loopt en dat nog elke dag. En dat is nu goed te merken in deze tijd dat we elke dag horen dat heel veel mensen doodgaan. En gezien mijn eigen leeftijd en longproblemen ben ik een gevoelige doelgroep. En dat maakt het nog angstiger.

Door al deze veranderingen door het coronavirus, ben ik over mezelf veel meer gaan nadenken. Ik ben al enige tijd erg moe door mijn werk en pieker veel en mijn weerstand is ook niet wat het wezen moet. Door alle regelgeving in de branche waarin ik werk, maak ik namelijk lange dagen tot twaalf uur per dag soms en zelfs langer als het moet en zeker de laatste jaren. We moeten altijd bereikbaar zijn en thuis zitten en uitrusten is voor mij geen optie. Wat ik wel af en toe probeer te doen is naar de bioscoop, korte vakanties om even weg te zijn en bij te tanken. En gelukkig ben ik het afgelopen jaar vaker op vakantie geweest.

Ik heb altijd het gevoel dat ik tijd tekort kom. En ik begrijp het af en toe niet meer, is het in mijn hoofd, of doe ik ook te veel? Waarom voel ik mij altijd zo opgejaagd en wil ik de dingen per direct gedaan hebben of af hebben, liefst vandaag, nu, per direct. Waar komt dit vandaan? vraag ik mij keer op keer af. Ik begrijp het niet en wil het liefst alle dingen die ik leuk vond vroeger weer oppakken. Ik wil vaker thuis zijn, wil niet altijd aan het werk zijn. Waarom leg ik mezelf de druk op dat ik altijd moet werken? Vind ik het werken zo leuk, of is dat vluchten voor iets? Of wil ik altijd verantwoordelijk zijn voor anderen, voor anderen zorgen om me goed te voelen? Ik weet het niet. Voel me gefrustreerd en onrustig, elke dag weer. Mijn energie is ook minder dan normaal, ik voel me belabberd. Doe overal te lang over, mijn tempo van werken is anders en ik raak daardoor geïrriteerd en boos. Ik vind het moeilijk om los te komen van mijn werkzaamheden en dat is niet goed.

Na mijn ziekteperiode een paar jaar geleden, had ik besloten om het rustiger aan te doen, maar ik ben juist te veel gaan doen. Ik wilde gaan zwemmen, ik wilde gaan fitnessen, moest van de huisarts al ruim een jaar medische fitness doen voor mijn artrose, maar heb het weer uitgesteld. Mijn knieën kraken inmiddels, de meniscus is gescheurd bij de ene knie, moeite met lopen, rugklachten die ik niet begrijp, het wordt steeds erger. Wat moet ik doen? vraag ik mij regelmatig af.

Ik wil al mijn favoriete boeken lezen en nogmaals lezen. Ik wil naar films kijken, ik wil koken, ik wil naar mijn kinderen op bezoek, ik wil gaan shoppen, ik wil in de tuin zitten, ik wil naar mijn oude moeder die mij mist, mijn familie vaker zien, ik wil meer tijd maken voor iedereen die mij lief is, ik wil op de bank zitten, doe ik nooit. Ik werk en denk altijd. Wanneer en hoe ga ik tijd maken om de dingen te doen die ik ook echt wil doen? Misschien toch per direct!

Twee dagen later, vandaag, 16 maart 2020, op maandagochtend, ben ik wakker geworden, heb gedoucht, me aangekleed op mijn eigen tempo. Niemand let op mij, ik hoef niet naar mijn werk, niemand wacht op mij, niemand jaagt mij op, niemand zeurt aan mijn hoofd, mijn huis is opgeruimd, gewoon het is mijn dag, mijn tijd, mijn leven, ik doe wat ik wil, en ik voel mij vandaag zoals ik wil. De telefoon laat ik bewust boven en ik wil voor niemand bereikbaar zijn, ik wil rust en mezelf zijn.

Ik kom rustig naar beneden, warm melk op, maak een heerlijk klein kopje koffie met alleen melk en twee schepjes koffie, heerlijk. Ik ben altijd een matige koffiedrinker geweest en laatst hoorde ik dat door pure koffie je cholesterol verhoogd kan worden. Een reden temeer om het nog meer te matigen. Voor mij althans. Ik neem één bruine boterham, besmeer hem met een dun laagje boter en pindakaas. Maak een bakje vers fruit klaar met vers gesneden mango, kiwi en aardbeien. Loop met dienblad naar mijn balkon waar ik een tafel en stoelen heb staan, een soort terras met een zit-schommelstoel ernaast.

Onder het balkon ligt mijn mooie tuin waar ik heel trots op ben, maar waar ik nooit echt tijd voor maak om van te genieten. Ik zie overal onkruid, verschrikkelijk, nee, ik doe alsof ik het niet zie. Mijn favoriete bloemen zijn volop in bloei, rozen, rode en witte. Ik heb ooit drie kleine pioenrozenplantjes gekocht in een supermarkt. En nu, na drie jaar, bloeien ze volop, hardroze, licht roze en witte, prachtig om te zien en wat kijk ik trots en ik geniet er enorm van.

De zon schijnt al volop, het is 9.30 uur in de ochtend en ik voel de rust op mij afkomen. En vooral het gelukkige gevoel dat het zo rustig is buiten en zo mooi, al die kleuren, de grote boom van mijn buurman die volgroeid is en vol bloesems zit. Ik zie vogels in de boom die fluiten. O, wat is dit mooi en ik geniet van het moment. Het doet mij denken aan vroeger waar ik als kind opgegroeid ben, heel dorps, waar alles groeide en bloeide. Ik proef een stukje nostalgie. Heerlijk.

Hoe lang is het al geleden dat ik weg ben uit mijn geboorteland? Ik weet het niet meer, nou, even nadenken, ruim 45 jaar geleden. Jeetje, waar is de tijd gebleven? Dit was mij nooit eerder opgevallen. Ik stop even met kijken en geniet eerst van mijn heerlijke ontbijt. Ik besef dat het een godsgift is om er te zijn. Ik dank God voor alles wat ik heb en ben vandaag en dat ik er nog ben. Was ik even vergeten.

Rustiger aan doen

Ik heb het voornemen om het vanaf nu iets rustiger aan te doen. Eerst moet ik dan in mijn hoofd, mijn mind, dat besluit nemen, alleen dan kan ik eraan gaan werken. Alleen gaat het mij niet lukken, dat kan ik je wel vertellen.

Sinds kort heb ik weer gesprekken met Annelies, mijn psychotherapeut die ik na mijn borstkankerperiode, na 2012 – een van de moeilijkste perioden van mijn leven – heb leren kennen. Annelies is degene die mij een luisterend oor biedt op dit moment.

Ik heb heel veel moeite om aan iets anders te denken dan mijn verantwoordelijkheden. Het is dwangmatig, lijkt het. Ik ben mijn hele leven bezig om mezelf bezig te houden. Ik kan niet te lang stilzitten, heb altijd ideeën en wil altijd onder de mensen zijn, want dan voel ik mij prettig. Wat ik nu ook bij de gesprekken ontdek, is dat er bepaalde patronen in mijn leven zijn. Er is duidelijk ook een probleem. Ik wil nooit alleen zijn of te lang stilzitten. Ik zeg zelf altijd dat ik een denker en een doener ben. Dat ik me prettig voel als ik ergens mee bezig ben.

Wat is trouwens voor mij rustiger aan doen? Als ik één dag weinig gedaan heb, is het voor mijn gevoel oké. Maar dagen achter elkaar niks doen, voelt als onprettig en dan voel ik mij schuldig, lijkt het. Verwarrend is het eigenlijk ook. Ik ervaar onrust in mijn hoofd als ik niks doe of weinig doe.

Hoe werkt het menselijke brein eigenlijk? En vooral als vrouw. Ik vraag me af hoe mannen denken. In mijn werk moet ik vaak besluiten nemen en dan moet ik als een man denken, zeg ik altijd. Maar wat is ‘als een man denken’? Dominant zijn? Overheersend zijn? Ik weet het niet. Maar meestal werkt het gelukkig wel als ik bepaalde dingen moet doen.

Ik ben ook leergierig en vooral als ik iets leuk vind. Ik ben dol op cursussen volgen en in mijn werk moet ik sowieso bijblijven. Kennis is macht, zegt men toch? Daarom is het belangrijk je goed te laten bijscholen. En ook de juiste mensen om je heen verzamelen, en vooral positieve, geen mensen die je demotiveren. En de hoop nooit opgeven, gewoon proberen je weg te vinden.

Wat een gedachten heb ik nu. Ik probeer op papier te zetten wie ik ben en vooral wat ik denk. Ik hoop dat je mij aardig vindt. Ik ga nu naar 2012, de dag dat mijn wereld instortte. Ik kreeg borstkanker, de nachtmerrie van iedere vrouw, mijn leven bijna negen jaar geleden.