Wsparcie i pomoc postpenitencjarna w opinii skazanych. Szkic empiryczny

Prezentowana publikacja zawiera wyniki wielopłaszczyznowego projektu badawczego zrealizowanego w latach 2010-2012. Zarysowane w rozdziale metodologicznym parametry badań uzmysławiają, że uzyskane wyniki mogą uchodzić za reprezentatywne dla zarysowanego pola badawczego. Sposób ujęcia zagadnienia pozwala ufać, że udało się oddać rzeczywisty obraz przekonań, opinii i interpretacji respondentów poświęconych idei wsparcia postpenitencjarnego.

Intencją autorów nie było przygotowanie wyczerpującej monografii poświęconej podjętemu zagadnieniu. Stąd wziął się zamysł zastosowania formuły szkicu empirycznego, pozwalającego się skupić na czynnościach poznawczo-diagnostycznych, w minimalnym zaś stopniu na analizie dostępnych źródeł.

Przeprowadzona w niniejszym opracowaniu diagnoza, analiza i interpretacja jest zabiegiem mającym na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie, jak pomoc postpenitencjarną postrzegają sami zainteresowani. Główne kwestie badawcze można sytuować na styku

pedagogiki penitencjarnej, pedagogiki resocjalizacyjnej, pedagogiki społecznej i socjologii

wychowania.

Praca w swej zasadniczej części opiera się na badaniach empirycznych umożliwiających

eksplorowanie zjawisk w czasie i przestrzeni oraz wykrywanie siły związków, a także

określanie istotności zmiennych1. Wybór formuły badań diagnostycznych okazał się

najbardziej obiecujący, daje bowiem szansę uzyskania wartościowych danych dla refleksji

empirycznej. Zasadniczym zadaniem było sporządzenie opisu treści i struktury

świadomości osadzonych z uwzględnieniem jej subiektywnych i obiektywnych odczuć,

będących punktem wyjścia do ważnych wniosków poznawczych i wynikających z nich

działań edukacyjnych.

Opracowanie zostało osnute na schemacie typowej triady, z wydzieloną częścią teoretyczną,

metodologiczną i empiryczną, choć proporcje tych fragmentów są dalekie od

klasycznie stosowanych rozwiązań. Przyjęto założenie, że im bardziej rozbudowany blok

treści empirycznych, tym większa doza wiedzy nowej, a zatem najbardziej wartościowej2.

Wyniki przeprowadzonych analiz mają bez wątpienia charakter aplikacyjny i mogą zostać

wykorzystane zarówno w praktyce, jak i na gruncie teorii pedagogicznej. Autorzy mają

nadzieję, że niniejsza praca zostanie odebrana jako głos w dyskusji nad jednym z kluczowych

zagadnień penitencjarnych i resocjalizacyjnych, a jednocześnie jako przejaw troski

o losy osób opuszczających zakłady karne.