Aleksandr Puszkin

Aleksander Puszkin – wielki poeta rosyjski, prozaik, dramaturg, jeden z najbardziej wpływowych literatów początku XIX wieku.

Aleksander Siergiejewicz Puszkin urodził się 6 czerwca (według starego kalendarza 26 maja) 1799 roku w Moskwie, w rodzinie szlacheckiej. Jego pradziadkiem ze strony matki był czarnoskóry Abram Pietrowicz Hannibal, podopieczny i sługa cara Piotra I. Rodzice poety – Siergiej Lwowicz i Nadieżda Osipowa, oprócz Aleksandra, mieli również córkę Olgę i syna Lwa.

Jako dziecko Puszkin często przebywał u swojej babci w podmoskiewskiej wsi Zacharowo. Tam wychowywała go niania, Arina Rodinowa, która była mu bliską przez całe życie.

Młodość i początki twórczości

W 1811 roku, kiedy Aleksander skończył 12 lat, rozpoczął naukę w nowo powstającym Liceum w Carskim Siole, pod Petersburgiem. W pierwszych latach funkcjonowania szkoły, panowała tam kameralna, twórcza atmosfera. Wielu uczniów próbowało pisać wiersze, prozę, wydawać czasopisma.

W 1814 roku pierwszy raz doceniono wiersze Puszkina. W czasopiśmie „Wiestnik Jewropy” opublikowano wiersz „Do przyjaciela-poety”. W tym samym roku początkującego poetę przyjęto do towarzystwa literackiego Arzamas.

Po ukończeniu liceum w 1815 roku zamieszkał w Petersburgu.

Puszkin kontynuuje pisanie, zaraz po ukończeniu szkoły spod jego pióra wychodzą wiersze takie jak: „Wieś”, „Do Czaadajewa”, oda „Wolność”. W jego wcześniej twórczości zauważona została krytyka absolutyzmu i tyranii cara, przez co poeta zostaje skazany na zesłanie na Syberię. Z pomocą przyjaciół wyrok został złagodzony i w 1820 roku Puszkina zesłano na południe Rosji.

Pierwsze zesłanie

Poemat „Rusłan i Ludmiła” Puszkin dopracowywał już na Kaukazie. Pomimo zesłania, poeta mógł swobodnie przemieszczać się. Dzięki temu miał okazję mieszkać w różnych miejscach: na Krymie, w Kiszyniowie, Odessie, Kijowie. Do najważniejszych „południowych poematów” Puszkina zaliczyć należy:

• Jeniec kaukaski
• Bracia Rozbójnicy
• Fontanna Bakczysaraju
• Cyganie

W maju 1823 roku w Kiszyniowie rozpoczął pracę nad poemat „Eugeniusz Oniegin”.

Od lipca 1823 roku służył gubernatorowi Nowej Rosji, jednak ich relacje od samego początku nie były najlepsze. Po roku został zwolniony za nieprzychylne wyrażanie się w listach na temat religii. Wolność poety kolejny raz zostaje ograniczona. Przymusowo osiedla się we wsi Michajłowskoje koło Pskowa, gdzie znajdowała się posiadłość jego matki.

Zesłanie w Michajłowskoje

Początkowo Puszkin chciał uniknąć zesłania, jednak poddał się karze. Piękno przyrody, uroki pskowskiej ziemi, obcowanie z mieszkańcami wsi i nianią Ariną Rodionowną – wszystko to było ważnym impulsem w jego twórczości.

W okresie wiejskim powstało około 100 utworów, w tym: „Borys Godunow”, „Graf Nulin”), „Naśladowanie Koranu”, „Prorok”, „Pamiętam to cudowne mgnienie…”, a także wiejskie fragmenty „Eugeniusza Oniegina”.

Śmierć cara Aleksandra I, powstanie w Petersburgu 14 grudnia 1825 roku a następnie wstąpienie na tron Mikołaja I, częściowo odmieniło życie Puszkina. Nowy car ułaskawił poetę, ale jednocześnie został jego osobistym cenzorem.

Szybko jednak Puszkinowi zaczęła doskwierać wzmożona cenzura, pojawiające się donosy, problemy na tle politycznym.

Jesień w Bołdino

Jesienią 1830 roku poeta przeprowadza się do posiadłości ojca we wsi Bołdino. Był to bardzo płodny okres w twórczości poety. Powstają tu ostatnie rozdziały „Eugeniusza Oniegina” oraz:

• „Małe tragedie”
• „Domek w Kołomnie”
• „Opowieści Biełkina”
• „Bajka o popie i parobku jego Bałdzie”

Poemat „Eugeniusz Oniegin”

Pracę nad poematem „Eugeniusz Oniegin” Puszkin zakończył we wrześniu 1830 roku. Swoje najsłynniejsze dzieło pisał siedem lat, na przestrzeni których wyraźnie zmieniała się nie tylko treść poematu, ale także jego autor. Jeżeli w początkowych rozdziałach zauważyć można silny wpływ romantyzmu, to w kolejnych coraz bardziej wyczuwalne jest dążenie do realistycznego przedstawienia postaci.

Poemat w większości (za wyjątkiem listów Tatiany i Oniegina) napisany został nowatorską strofą onieginowską.

Jest to bez wątpienia największe dzieło poety, które wywarło istotny wpływ na literaturę rosyjską.

Bieliński nazwał poemat „encyklopedią życia rosyjskiego” początku XIX wieku, a sam Puszkin określił swoje dzieło jako życiowe osiągnięcie.

Życie osobiste

18 lutego (2 marca według starego porządku) 1831 roku Puszkin poślubił ukochaną Natalię Gonczarową. Nowożeńcy zamieszkali w Moskwie, później w Carskim Siole. Mieli czwórkę dzieci.

Trudności związane z utrzymaniem wielodzietnej rodziny były powodem dla przeprowadzki do Petersburga. W 1833 roku Puszkin otrzymał najniższy tytuł na carskim dworze, co było dla niego ogromną zniewagą. Jednocześnie bez większego sukcesu próbował zapewnić rodzinie stały dochód.

Ostatnim ważnym utworem Puszkina była „Córka kapitana”, którą wydał w 1836 roku.

W tym samym czasie życie osobiste poety nie toczyło się najlepiej. Wiosną zmarła jego matka, nieco później doszły do niego plotki na temat romansu żony z baronem Dantesem.

Śmierć

Aleksander Puszkin zginął w pojedynku między nim a rzekomym kochankiem Natalii Gonczarowej. Śmiertelna kula trafiła w brzuch poety 27 stycznia 1837 roku, w wyniku czego zmarł dwa dni później.